Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MATEUSZCHMURSKIPamięćmiejscanastykuliteraturikultur000
O39
naniakurczakaLovasnietylkoparodiujecytowanąwcześniejnowelę
Śwniobicie,alerównieżdodajepośredniofeministycznąpointę:oileto
mężczyźnapodcinakurzegardło,otylebezkobietyniebędziekola-
cji.Korzystajączwolności,najakąpozwalaautorcefikcyjnykadrjej
podwójnejopowieści,Lovaszwracauwagęnanajbardziejsymbolicz-
nyzmechanizmówpodporządkowującychkobietęmężczyźnie:utratę
nazwiska(naWęgrzechdomężatektradycyjniezwracasięimieniem
inazwiskiemmałżonkazprzydaniemprzyrostka-né,por.polskie-
owa):flMarzyłamzawszeotejchwili[ślubuM.Ch.],któraudowodni,
żejestemporządnądziewczynąitakieteżbędziemojeżycie,aleteraz
okazujesię,żetokoniecwszystkiego:niemamjużnawetnazwiska”59.
PotymwyznaniuOlgaotwieradziennikmęża:flszukamwłasnegoimie-
nia,jegopiewszejlitery,O.,jakbybyławestchnieniem,ziewnięciem,
gdysambólwkradasięCidogłowy”60.Jakgdybyjejobecnośćodzwier-
ciedlałajedyniebielpapieru.
ZłożonastrukturapowieściLovasprzypominasposób,wktóry
PéterEsterházypodjąłsięreinterpretacjiwłasnejopowieściolosach
swegoojca,Mátyása.PowieśćHarmoniacælestis(2000)stanowiławy-
razhołdujegodokonaniomilosomrodziny61,którypisarzzmuszony
byłpoddaćrewizjipouzyskaniudostępudopoświęconychmuteczek
warchiwachwęgierskiejbezpieki.JejowocemjestWydaniepoprawione
(2002):wielopiętrowanarracjazłożonazfragmentówpowieściidzien-
nikówEsterházyego62.Napodstawieautentycznychdokumentówoby-
dwojepoddająrewizjiutrwalonywliteraturzemit:zapośrednictwem
narracjimniej(Lovas)bądźbardziej(Esterházy)autobiograficznej.Jak
bliskąprawdziejestnarracjaLovas,przypominająwreszciecytowane
wtekściesłowasamegoCsátha.Otojednazrad,któredawałwlistach
59Tamże,s.234.Por.L.O.Vasvári,Hungarian,w:M.Hellinger,H.Motschenba-
cher(red.),GenderAcrossLanguages4,Amsterdam-Philadelphia2015,s.203–235.
60I.Lovas,Spanyolmenyasszony,dz.cyt.,s.155.
61P.Esterházy,HarmoniaCælestis,tłum.T.Worowska,Warszawa2007.
62Tenże,Wydaniepoprawione-załącznikdoHarmoniiCælestis,tłum.T.Worow-
ska,Warszawa2008.