Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HORATIUBURCEAFałszywiWęgrzy?Asymilacjakulturalna000
O47
usiłowałapodporządkowaćsobieizasymilowaćWęgróworazinnegru-
pyetnicznewTransylwanii.
Abstrahującoddemonizowaniaikarykaturalnejreprezentacjidwu-
stronnejasymilacji,istnienietegoprocesuwystępującegopomiędzy
WęgramiorazRumunamijestwciążrozpatrywanewodniesieniudo
aktualnejsytuacjispołeczno-politycznejwSiedmiogrodzieijegospe-
cyfikikulturowej.Zmianomgranicnarodowychorazpodporządkowa-
niuTransylwaniirazRumunii,razWęgrom8wXXw.towarzyszyłowiele
przemianspołecznych,takichjakreformyszkolnictwa,narzucenielud-
nościjęzykarumuńskiegoiwęgierskiego,nauczaniehistoriizróżnych
punktówwidzenia,tłumaczenienazwiskitoponimów,fenomenprzy-
musowychmigracjiinawróceń9.Choćtrudnowtouwierzyć,tespołecz-
neprzekształceniafaktycznietworzącałerzeszeflfałszywych”Węgrów
iRumunów10,wzwiązkuztympogląd,żezmianyteniebyłypoprostu
zbiegiemokoliczności,aleczęściąprzemyślanejstrategii,jestargumen-
temwartymzbadania.Możliwejestzałożenie,żeistniejekompromis
międzytymidwomaskrajnymistanowiskamizjednejstrony,parano-
icznąobsesjąwszechobecnychspiskówponadnarodowych,azdrugiej
naiwnymzałożeniem,żesukcesywneprzekazywanieirozprzestrzenia-
niejęzykarumuńskiego,węgierskiegoorazkonkretnychwskaźników
8
flRządwBudapeszcieodsamegopoczątkuaustro-węgierskiegosystemu
dualistycznegoprzyjąłzasadyuninacjonalizmu,któryuczyniłoficjalnątradycyjną
politykęasymilacjiprzezmadziaryzację.Prawagwarantującerównośćnaroduru-
muńskiego,jakrównieżinneustawyuchwaloneprzezSejmSibiuzostałyzniesione
wmomenciewłączeniaSiedmiogrodudoWęgier,wczerwcu1867r.”.A.MacKen-
zie,HistoryofTransylvania,Londyn1983,s.74.
9
flKingmarację,gdypodkreśla,żedialektyka«rumunizacji»opierasięna
przywłaszczeniusobieprzezreżim(najpierwprzezrządGheorgheGheorghiu-
-Dej,wewczesnychlatach60.,anastępnieprzezrządNicolaeCeauşescu)symboli
patriotycznych,ichuzurpacjiorazmanipulowaniuzachowaniamiiwartościami”.
V
.Tismaneanu,Confrontingromania’scommunistpast:AresponsetoCharlesKing,flSla-
vicReview”2007nr66(4),s.724–727.
10Zob.S.Telkes,LesFauxHongrois.LaMultiplicationartifcielled’unpeuple,Me-
diolan1977.