Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Narodzinyteleepistemologii
byrangęglobalnegochaosu.Czywistociejesttak,jaktwierdziMarshall
McLuhan,żeDkształtujemynarzędzia,apotemonekształtująnas”1?
Internetbezwątpieniastałsięniezwyklemocnymiistotnymrozszerze-
niemnaszegosystemupoznawczego.Jestpośrednikiem,siecią,portalem,
doktóregownikamywrazzcałymdotychczasowymdorobkiemintelek-
tualnymludzkości.Jestfenomenemzłożonym,wielozadaniowym,służy
celomnaukowym,instytucjonalnym,militarnym,ekonomicznymczyroz-
rywkowym.Pośredniczy–jakojedenzelementówsystemupoznawczego
–wwymianieinformacjipochodzącychzeświatarealnego(naprzykład
obraznażywodostarczanyprzezkamerę),jakrównieżudostępniawiele
substytucyjnych,wirtualnychsferdziałania(naprzykładrozgrywającesię
wczasierzeczywistyminternetowegrykomputerowe).
Internetwrazzszerokimwachlarzemdodatkowychnarzędzitworzy
trwałyłańcuchrozszerzeńludzkichmocypoznawczych.Człowiekmający
dodyspozycjikomputer,modem(hardware)ioprogramowanie(software)wy-
kraczapozaramynarzuconeprzezbiologiczneciało,modyfikująciwwie-
luwypadkachzwiększajączakresswojejobserwacji.Weźmynaprzykład
zdalnegorobota,któryukazujenamświatzperspektywyniedostępnej
(wnormalnychwarunkach)naszemuciału.Mamytudoczynieniazroz-
szerzeniemzdolnościeksploracyjnychśrodowiska,wbardziejzaawanso-
wanychsytuacjach–zrozszerzeniemnaszejinterakcjizeświatem(oile
urządzeniejestskonstruowanepoprawnieiniemausterek).
1010Robotwogrodzie,robotnaMarsie–początki
teleepistemologii
Rosnąceznaczenieartefaktówwpływającychnaludzkiezdolnościpoznaw-
czeniepozostałobezwpływunarefleksjęepistemologiczną,którapod
szyldemteleepistemologii2zostałaklarowniewyartykułowananapocząt-
kuobecnegomilenium.Wysiłkigrupyuczonychzcałegoświataznalazły
odzwierciedleniewprzywołanejjużwcześniejpublikacjiMassachusetts
InstituteofTechnologyTheRobotintheGarden.TeleroboticsandTelepi-
stemologyintheAgeofInternet.Książkapodejmujeproblematykęzwiązaną
1M.McLuhan,Zrozumiećmedia.Przedłużeniaczłowieka,tłum.N.Szczucka,War-
szawa2004,s.17.
2Wjęzykuangielskim:telepistemology.PrzedrostekDtele”wskazujezazwiązekzna-
czeniowykonkretnegoterminuzdziałaniemnaodległość(naprzykładtelewizja,czyli
transmisjazdystansu,telefon,czylidźwiękzdystansu).
