Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Robotwogrodzie,robotnaMarsie...
21
jakoucieleśnionegoidziałającegowświeciepodmioturównieżzdająsię
przeczyćmożliwościwcieleniawżyciescenariuszazłośliwegouczonego
(którydziękidostępnymurządzeniomnieustannietransmitujesfabryko-
wanedane).ZdaniuDJestemmózgiemwnaczyniu”możnaprzecieżzła-
twościąprzeciwstawićzdanieDJestemucieleśnionympodmiotemdziała-
jącymwświecie,amojeciałojestintegralnymskładnikiemtegoświata”.
Dodatkowąkwestią,którąnależałobyporuszyć,jestzłożonośćludzkiego
mózguiciałaorazrzeczywistościzewnętrznej.Wjakiemoceobliczeniowe
musiałbybyćuzbrojonykomputer,abybyćwstaniewytwarzaćtakdo-
kładnąsymulacjęświata?MimowielutrudnościhipotezyDmózguwna-
czyniu”czyciaławkapsule(znanejzfilmuMatrix)poważnieoddziałały
nawyobraźnięuczonychinadalstanowiąważneskładnikidyskusjiwe
współczesnejepistemologii.Dziejesiętakrównieżzewzględunarosnący
wpływcorazbardziejzaawansowanychurządzeń,zaktórymifortyfikuje
sięczłowiek.JakmawiałznanypisarzArthurC.Clarke:DDlakażdego
prymitywnegospołeczeństwakażdawystarczającozaawansowanatechno-
logiajestnieodróżnialnaodmagii”.Strukturawspółczesnegospołeczeń-
stwa(podziałnawąskągrupęinżynierówiszerokągrupęodbiorców)iwy-
kładniczypostępwprodukcjicorazbardziejwysublimowanychnarzędzi
sprawiają,żedlawiększościużytkownikówkońcowerezultatyprocesu
projektowania,produkcjiiudostępnianiamogąkojarzyćsięzczymśwro-
dzajumagicznegozaklęcia.Imbardziejzaawansowanatechnika,tymbar-
dziejzaangażowanewtęproblematykęhipotezy,traktująceomożliwości
odcięciapercepcjiczłowiekaodjejzwiązkówzrzeczywistościązewnętrz-
ną.DJednymzpierwszychpunktów,którenależypodkreślić,jestto,że
wprzeważającejmierzeInternetdostarczanicinnego,jakcośwrodzaju
magicznegodostępudorzeczynaodległość,copoczątkowomożewyda-
waćsięobietnicą”24.
byćprawdziwe,ponieważwpewnymsensieobalasamosiebie”(ibidem,s.304).Myśli
mózgunieodnosząsiędorzeczywistychprzedmiotów(czylirównieżsamegomózgu),
adotycząjedynieświatapozoru,czylitransmitowanychprzezkomputerdanych.Mię-
dzyprzedmiotemodniesieniaawypowiadającymdanezdanieniemawtymwypadku
odpowiedniegołańcuchaprzyczynowego.Dalszerozwinięciepowyższejhipotezy,na
gruncierozważańteleepistemologicznychzaproponujęwpodrozdzialeRozszerzenie
wnaczyniu–teleepistemologicznainterpretacjaeksperymentumyślowegoHilary’egoPut-
nama.Zob.:ibidem,s.295–324;R.Ziemińska,Historiasceptycyzmuisceptycyzmwspół-
czesny,[w:]Przewodnikpoepistemologii,red.R.Ziemińska,Kraków2013,s.171–175.
24J.Malpas,ActingataDistanceandKnowingfromAfar:AgencyandKnowledgeon
theInternet,[w:]TheRobotintheGarden.TeleroboticsandTelepistemologyintheAge
ofInternet,op.cit.,s.113.
