Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zagadnieniateoretyczne
1010Gatunek
Kluczowepojęciedlarozważańpoczynionychwniniejszejksiążcetogatunek.Jest
tosłowoobecnetakwnauce,jakiwjęzykupotocznym,codziennym.Słownikję-
zykapolskiegowskazujenaniemieckiepochodzenietegoleksemu(dieGattung)
idefiniujejako:‘1.rodzaj,typ,odmianaczegoś;2.jakość,wartość;3.podstawowa
jednostkawsystematyceorganizmów,obejmującaosobniki,którychcechydzie-
dzicznesąjednakowelubróżniąsięwniewielkimstopniu)(USJP).ErnstMayr,
analizującprzedewszystkimliteraturęfilozoficzną,wyodrębniatrzynaukowepo-
dejściadogatunku:esencjonalistyczne,nominalistyczneibiologiczne(Mayr1974:
26-30).Najbardziejrozpowszechnionejestujęciebiologiczne-używałgojużAry-
stoteles,nazywającwtensposóbpewnąwyodrębnionągrupęzwierząt.Pierwsza
definicjanaukowapojawiłasięwXVIIw.,ajejautorembyłJohnRay,któryuznał,
żegatunektogrupaosobnikówpochodzącychodpodobnychdosiebierodziców
(por.Rajski1997:57)
1
.Nagrunciehumanistykipojęciegatunkuprzezlatastanowi-
łodomenębadańliterackich.DopierowdrugiejpołowieXXw.rozpoczęłasięeks-
pansjagenologiinainnedziedziny,zwłaszczanalingwistykęimedioznawstwo.
1.1.1.Genologialiteracka
WedługSłownikaterminówliterackichgatunekliterackitonzespółintersu-
biektywnieistniejącychreguł,określającychbudowęposzczególnychdziełli-
terackichiróżnorakoprzeznieaktualizowany.Jedenzgłównychelementów
1Podobniedefiniujesięgatunektakżedziś:njesttopopulacja,którejosobnikizdolnesą
doswobodnegokrzyżowaniawwarunkachnaturalnych”(Wilson1999:49).
21
