Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Teoriapracy
przystosowujeonprzedmiotypracyzapomocąnarzędzipracydoswoichpo-
trzebmaterialnychipozamaterialnych”14.
ZgodniezdenicjąpodanąwEncyklopediipsychologicznej„pracatosystem
czynnościwyróżnionychiukierunkowanychnaprzekształcanieotoczenia,wy-
konywanychwzględniestale,gdyjejwykonawcamaodpowiedniekwalikacje
formalne”15.
WedługSłownikapsychologiipracato„aktywnośćzycznalubintelektu-
alna,którejwymagaspołeczeństwolubktórąnarzucasięsobiewokreślonym
celu”16.Pracawykonywanasamorzutnieichętniewzbogacaosobowośćczło-
wieka,wykonywanazaśpodprzymusemmożesięstaćźródłemudrękiigłę-
bokiegoniezadowolenia.Wopracowaniachpsychologicznychnatematpracy
szczególnąuwagępoświęcasięzadowoleniuisatysfakcjizpracy,jakrównież
zjawiskomnegatywnym,naprzykładwypaleniuzawodowemu.
Wrozumieniupsychologówspołecznychpracajesttoaktywnośćukierun-
kowananaosiąganiepożądanychcelów,wykraczającychpozaprzyjemność
płynącązsamejaktywności.Chociażterminpracaczęstoodnosisiędopłat-
negozajęciaczyposady,możeobejmowaćwieleinnychformaktywności,ta-
kichjakzajęciadomowe,społeczneitp.
Wewszystkichdenicjachpracarozumianajestjakopewnegorodzajuczę-
stonieuniknionakonieczność.Dodatkowotermintenoznaczawysiłekiopór
środowiska;celempracyjestosiągnięcieczegoś,cojestwsensiezycznym
ipsychicznymtrudnedorealizacji.Mianempracymożnaokreślaćzarówno
krótkotrwaływysiłek,jakidziałaniapodejmowaneprzezdłuższyczas.Długo-
trwałapracaprawiezawszemamiejscewukładzierólspołecznychiinstytucji,
np.wśrodowiskuzawodowym,grupachwolontariuszyczywdomurodzin-
nym.Wdyskusjinadpojęciem„praca”wciążpowracazjednejstronytemat
obowiązkuiwyboru,zdrugiejtematzyskuikosztu17.
Wsocjologiipracajestpojmowanapodobniejakworganizacjiizarzą-
dzaniu„jakocelowadziałalnośćczłowieka,wtrakciektórejprzekształcaon
przyrodęzapomocąnarzędzizgodniezeswoimipragnieniamiipotrzebami”18.
Wewspółczesnychsystemachrynkowychistniejetendencjadodeniowania
14Z.Sadowski,T.Wach,Leksykonpracy,bezrobociaizabezpieczeniaspołecznego,Bibliotecz-
kaPracownicza,Warszawa2003,s.41.
15Encyklopediapsychologiczna,red.W.Szewczyk,wyd.I,Fundacja„Innowacja”,Warszawa
1998,s.451.
16N.Sillamy,Słownikpsychologii,tłumK.Jarosz,Książnica,Katowice1995,s.218.
17Por.EncyklopediaBlackwella.Psychologiaspołeczna,red.A.S.R.Manstead,M.Hewstone,
S.T.Fiske,M.A.Hogg,H.T.Reis,G.R.Semin,red.wyd.pol.J.Czapiński,tłum.A.Bieniek,
iin.,JacekSantorski,Warszawa[2001],s.410.
18J.Sztumski,Socjologiapracywzarysie,InstytutWydawniczyZwiązkówZawodowych,War-
szawa1981,s.16.