Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
EwaStańczyk-Hugiet
Ewolucyjniekonomiścisąrównieżświadomiznaczeniapowszechnieusankcjono-
wanychprzepisów,zwanych„zasadamimezo”[Dopfer,Foster,Potts2004,s.263-
-279],wpostaci,naprzykład,instytucjiipraktykkulturowych.Sąoneuważaneza
krytycznedlaokreślenia,wjakimstopniuprzedsiębiorczośćwpływanaewolucję
ekonomiczną.Ponieważjednakuwagaskupionajestprzedewszystkimnaprzedsię-
biorczości,innowacyjnościikonkurencyjności,wyjaśnianieexpliciteekonomicznej
emergencjiczęstojestniekompletne.Naprzykład,choćnowośćjestuznawanaza
ważną,to,skądonapochodzi,pozostawianejestczęstobezwyjaśnienia.Chociaż
nieprzewidywalnośćprzezewolucjonistówjestakceptowana,niemapoprostugłęb-
szejdyskusjinatemattego,dlaczegoludziesągotowipodjąćistotneekonomiczne
wyzwaniawstanachdużejniepewności.Ichoćnieredukowalnośćjestprzeznich
akceptowanaipostrzeganajakprzyczynanieodwracalnościwdanymmomencie,to
systemoweuwarunkowaniategostanuniesąwpełnizbadane.
3.Emergencjaasiecioweukładyemergentne
Badaniasugerują,żeludziezeswejnaturypragnądziałaćkreatywnieiwspólnie,
szczególniewstanachniepewności,wnadzieinasukces.J.Foster[2011s.88-100]
wprowadziłnawetteoretycznykonstruktonazwiehomocreativuswmiejscehomo
economicus.
Głównemotywacje,zperspektywyekonomiiewolucyjnej,tote,którenapędza-
jąprzedsiębiorczość.Kreatywnadestrukcja,którajestprzedmiotemwieludyskusji
wekonomiiewolucyjnej,jestkwestiąpredyspozycjiemocjonalnychwstanachnie-
pewności,popierwsze,wtworzeniusilnejemergencjipoprzezprzedsiębiorczość,
apodrugie,wtworzeniuwarunków,któreprowadządoschyłkuiupadkuorganizacji
wcześniejosiągającychsukces.
Dlaekonomistówewolucyjnychemergencjaizłożonośćsąwzasadzietymsa-
mym.Emergencjajestniezbędnadoprzetrwaniairozwojuwewszystkichstruk-
turachdyssypatywnych.Emergencjamazasadniczeznaczeniedlawzrostugospo-
darczegoirozwojuiniemożebyćtraktowanajakegzogeniczna,atymsamymjak
czynnikzewnętrznywanalizieekonomicznej.Zjawiskotowystępuje,ponieważ
przedsiębiorczośćuznawanajestzanajbardziejekonomicznedziałanieczłowieka
ijestendogennawsystemachzłożonych.Jestczynnikiemendogennym,ponieważ
stanowinieodłącznączęśćprocesu,wktórymenergiaiwiedzałącząsięwcelutwo-
rzeniastruktur.Ponieważsystemyekonomicznesąstrukturamidyssypacyjnymi,
przedsiębiorczośćprzejawiasięwdziałaniach,którezmniejszająnatężenieenergii.
Ewolucjaekonomicznaoznaczazbiórsilnychisłabychemergencji,któremogą
byćrozumianetakjakwteoriizłożonychsystemówadaptacyjnychiwtennieunik-
nionysposóbtakiewyjaśnieniałącząekonomięzinnymidyscyplinami.
Pojęcieemergencjiwfilozofiiodpoczątkulatdziewięćdziesiątychubiegłe-
gostuleciacieszysiępopularnością,którawychodzipozawyłączniefilozoficzne
dysputy.Pojęcieemergencjistosujesięwtakichnaukach,jakcybernetyka,nauki
