Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
DavidFrick
Skarżący–ofiaryprzemocysłownejifizycznej–częstokroćprzedsta-
wializajściejakojednąznajwiększychniespodzianek,asiebiejakonie-
oczekiwane(ioczywiściezupełnieniewinne)ofiary.BiednyTatar,Jan
Bohdanowicz,spokojniesiedziałwswejgospodzietużzaBramąOstrą,
„niespodziewającnicnasięzłegoiniedającnikomużadnejnamniejszej
ansyiprzyczynydozwady”,kiedygonapadnięto17.ADorotaZebertowska
zdespektowałaJerzegoGrossa„bezdaniażadnejnamniejszejprzyczyny”18.
3.„Słowamiuszczypliwemi,sławiedobrejihonorowiszkodzącemi,lżyli,
sromocili”
„Słowamiuszczypliwemi,sławiedobrejihonorowiszkodzącemi,lżyli,sro-
mocili”:takpisałbiednyTatar,JanBohdanowicz,wprotestacjiprzeciwta-
tarskimkniaziom,braciomRomanowiiNNDawidowiczom.Tekstskargi
pełenbyłutartychzwrotów,którewnajróżniejszychkombinacjachspo-
tykamywprotestacjachdotyczącychuszczerbkunahonorze.Słowa„lżyć
isromocić”bardzoczęstopojawiałysięwduecie.Wrzeczysamejodnajdu-
jemyjeponowniewkolejnymzdaniuwspomnianejprotestacji:„Aobżało-
waniDawidowiczowie,niemającnatymdosyć,dufającwbogactwoswe,
żałobliwegoczłowiekani-w-czymsobieniewinnegolżywszy,sromociwszy
[...]bili[...]”19.JanEngler,cukiernik,najętywroku1678przezpanaJana
KrzysztofaDonata,mieszczaninaikupcawileńskiego,dopomocyprzy
wyrobiecukrówimarcepanów,miałczelnośćzakwestionowaćdokładność
wagiswegopracodawcy,nacoDonat„ztegorankoru,żewagipostrzegał,
onegosłowyuszczypliwemitaksamjakoisamalżyli,sromociliswe<...>
takiej<ow>akiejmatkisynemnazywając.Małonatym,jeszczeczyniącna
kontemp<t>wiaryśw.rzymskiejkatolickiejizniejpośmiewającsię,pa-
pieskimpsemnazwali”20.W1663roku,kupiecwileńskiDanielHartman,
„snadźmajączdawnajakiśrankor”,spotkawszyinnegowileńskiegokup-
ca,JakubaDesausa,zupełnieniewinnego,„zarazsłowywielceszkodzące-
midobrejsławiepocząłlżyćisromocić”21.CyprianGawłowicki,wileński
patrycjuszisekretarzwagimiejskiej,w1663rokuprzybyłpodnieobec-
nośćKazimierzaLeszkiewicza,kupcaimieszczaninawieleńskiego,dojego
17LVIASA5112:498r.;zob.teżWilnianie...,s.256.
18LVIASA5337:76r.;zob.teżWilnianie...,s.41.
19LVIASA5112:498r.–v.;zob.teżWilnianie...,s.256.
20LVIASA5112:325r.;zob.teżWilnianie...,s.111.
21LVIASA5333:314r.;zob.teżWilnianie...,s.28.
