Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
13
środowiska.Emocjeteprowadządogniewu,wściekłości,nienawiściorazpragnieniazem-
sty,odgrywającejczęstokluczowąrolęwmotywacjachgrupijednostekterrorystycznych.
8.Dogłębszegorozumieniaterroryzmumożnateżstosowaćbadanianadpro-
blemamipsychopatologicznymi:alienacją,anomią,izolacjąspołeczną,patologicznym
posłuszeństwem,dehumanizacją,patologicznympoziomemgniewu,niezdolnościądo
kontrolowaniagwałtownychimpulsów,podejrzliwościązmieniającąsięwparanoję,uro-
jeniamipatologicznymiitd.
9.Psychologiaspołecznadostarczaużytecznychdlabadaczaterroryzmuwniosków
zbadańm.in.nadkwestiamikonfliktuspołecznego,tożsamości,relacjiinterperso-
nalnych,etnocentryzmu,wartości,posłuszeństwa,uprzedzeń,psychologiiidynamiki
grupowej,konformizmu,nienawiściwobecgrupzewnętrznych,zaufania,altruizmu,
komunikacjiiwpływuspołecznego,społecznegouczeniasię,agresjiiprzemocy,mecha-
nizmówatrybucjiczystereotypów.
10.Inniteoretycyosobowościmogąwnieśćdopsychologiiterroryzmucenneuwagi
wzakresiem.in.badańnadautorytaryzmem,fanatyzmem,religijnością,zachowaniami
iinhibitoramimoralnymi,nietolerancjąwobecodmienności.Szybkieigłębokiezmiany
społecznegenerujązwielokrotnionąwrogośćwobecmistycyzowanychgrupzewnętrz-
nych,którychdziałania(anawetsamoistnienie)jestinterpretowanejakokrytyczneza-
grożeniedlaobecnegostylużyciaorazzwiązanychznimwartości,normorazrozwiązań
instytucjonalnychispołecznych.Tojedenzmechanizmówwyjaśniającychpragnienieśle-
pegopodążaniazacharyzmatycznymiprzywódcami,oferującymiuproszczone,alespra-
wiającewrażeniespójnychilogicznychwyjaśnienia,któreodwołująsiędopotrzebiprób
zredukowaniastresu,napięciailęku.
Zpewnościądogłębszegorozumieniapsychologiiterroryzmumożesięprzyczynić
równieżdorobekinnychdyscyplinbadawczych,takichjakantropologia,socjobiologia,
ekonomia,politologiaczykulturoznawstwo.
Problemybadawcze
Psychologiaterroryzmujestdziedzinąmłodą,obfitującąwtakwielewyzwańipułapek,
żerodzićtomożesceptycyzmcodosensownościiperspektywtegoobszarubadawczego.
WskrajnejformiewyraziłtenpoglądConnorGearty:„Obsesjanapunkcieterroryzmu
spowodowała,żepaniczneposzukiwanieogólnychprzyczyntegozjawiskawypierałopo-
ważnąanalizęjegowybranychproblemów.Zaczęłymnożyćsięniepotrzebnedozrozu-
mieniagozagadnienia,takiejaktaktykaterroryzmuczypsychologiaterrorysty,jakgdyby
ludzieodpowiedzialnizaaktyterrorubyliczymśwrodzajugenetycznychmutantów”7.
Takrozumianapsychologiaterroryzmubyłabyoczywiścieaberracją.Mającświado-
mośćimmanentnychograniczeńanalizypsychologicznej8,musimyjednakzdawaćsobie
7C.Gearty,Terroryzm,przeł.M.Hesko-Kołodzińska,PrószyńskiiS-ka,Warszawa1998,s.33.
8Natematograniczeńpodejściapsychologicznegoipsychospołecznegozob.R.V
.Wagner,K.R.Long,
Terrorismfromapeacepsychologyperspective,w:F.M.Moghaddam,A.J.Marsella(red.),Understanding
