Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Problematykapsychologiiterroryzmustanowijedenznajbardziejkontrowersyjnych
obszarówbadańnadtymzjawiskiem.Jesttojednocześniejedenznajbardziejzanie-
dbanych,aprzytymnajistotniejszychobszarówbadawczych.Niemożnazrozumieć
iwyjaśnićzjawiskaterroryzmu,lekceważąckwestiepsychologiczne,fenomenówstano-
wibowiemwistocieformęprzemocy,wktórej–nieporównaniesilniejniżwprzypadku
innychjejprzejawów–manipulacjapercepcjąprzeciwnikastajesiękluczowymsposo-
bemosiąganiacelów.Przemocjakokomponentterroryzmunależyrozpatrywaćwkate-
goriachkomunikacji,manipulacjiiwpływu,ażadnejznichniesposóbanalizowaćbez
instrumentariumpsychologicznego.Fakttenodzwierciedlaprzyjętanapotrzebytej
książkidefinicjategozjawiska.
Terroryzmtowywołującalękmetodapowtarzalnychaktówprzemocy,motywowana
politycznie,stosowanaprzeciwkocelomniewalczącym,gdzie,wodróżnieniuodinnych
formprzemocypolitycznej,bezpośrednicelatakuniejestcelemgłównym.Celebezpo-
średniewybieranesąlosowo(oportunistycznie)lubselektywnie(celereprezentatywne
bądźsymboliczne)isłużąjakogeneratorykomunikatów.Terroryzmjestzatemformąma-
nipulacjipsychologicznejiformąopartejnaprzemocykomunikacjipomiędzyterrorysta-
miaichaudytoriami,zapośrednictwemofiar.Audytoriamająprzytymstaćsięobiektem
terroru(gdychodziozastraszenie),żądań(gdychodziowymuszenie)lubuwagi(gdy
chodziopropagandę)1.
Oczywiścieprzemocinstrumentalnaniemalzawszezakładachęćikoniecznośćma-
nipulowaniapercepcją.Celemtradycyjniepojmowanejwojnyjestnajczęściejnie
fizycznezniszczenieprzeciwnika,lecznarzuceniemuswojejwoliiwymuszeniemo-
dyfikacjizachowania.Wojnamawięcgłówniepsychologicznycharakter,fizyczne
zniszczenianatomiastmajązazadaniepomócosiągnąćcelpsychologiczny.Celterro-
ryzmujestzasadniczotakisamjakcelwojnykonwencjonalnej–skłonićspołeczeń-
stwairządydozrobieniatego,czegopragnąstosującyprzemoc.Różnicapolega
1AutorprzyjmujetuniecozmodyfikowanądefinicjęAlexaSchmidaiAlbertaJongmana,zob.
A.P
.Schmid,A.J.Jongman,PoliticalTerrorism.ANewGuidetoActors,Authors,Concepts,DataBases,The-
ories,&Literature,TransactionPublishers,NewBrunswick–London2005,s.28.