Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TERRORYŚCIITERRORYZM
32
osobowościwystępujączęściejwpewnegotypugrupachterrorystycznychniżwinnych.
Naprzykładgrupytypuanarchistycznego–„nihilistycznego”lubmillenarystycznego–
którychcelemstrategicznymjestprzedewszystkimcałkowitezburzenieistniejącego
porządkupolitycznegoiwwypadkuktórychdestrukcjawysuwasięnapozycjępierwszo-
planową,mogąbyćtraktowanewpewnymsensiejako„antyspołeczne”wopozycji
dogrupseparatystyczno-nacjonalistycznych,któremogąsięcieszyćszerokimpoparciem
społecznościreferencyjnych,byćzdolnedoprzetrwaniawdługichokresachiefektywnie
łączyćprzemocpolitycznązdziałaniamiprospołecznymi,np.szerokozakrojonymipro-
jektamicharytatywnymi,edukacyjnymi,zdrowotnymiitd.Dostępnaobecnieliteratura
niewykazujetegotypuróżnic,możetojednakwynikaćzarównozproblemówmetodo-
logicznych,jakiniedostatecznierozbudowanejbazyźródłowej.Kolejnąpotencjalnie
interesującąkwestiąjestwystępowanieewentualnejpsychopatologiijakoskutkuprzyna-
leżnościdogrupyterrorystycznejorazorganizowaniai/lubprzeprowadzaniaaktów
terrorystycznych,zgodniezuwagąMaxwellaTaylora,iż„chorobapsychicznaniejest
szczególniedobrymsposobemkonceptualizacjiterroryzmu,[zarazem–B.B.]akty
terrorystyczneorazczłonkostwoworganizacjiterrorystycznejmogąmiećimplikacjedla
psychicznegozdrowiaterrorysty”24.
Terroryścijakoaktorzyracjonalni
Skoroujęciapsychopatologicznezostałyuznanewbadaniachnadterroryzmemzamało
obiecujące,wartobyćmożepotraktowaćterrorystówjakoracjonalnychgraczyizastano-
wićsięnadmożliwościamioferowanymiprzezteorięracjonalnegowyboru.Wodniesieniu
doterroryzmuteoriataopierasięnafundamentalnymzałożeniu,żedziałaniaterrory-
stycznesąefektemświadomych,racjonalnych,wykalkulowanychdecyzji.Wśródgłównych
założeńteoriiracjonalnegowyboruwymienićmożnaracjonalnośćjednostek,ichdbałość
owłasnyinteres,indywidualizmorazzdolnośćdokonstruowaniahierarchiiwyborówiwy-
ników.Jednostkimająangażowaćsięwdziałaniagrup,ponieważteułatwiająosiągnięcie
ichcelów,maksymalizująszanseichosiągnięciawrelacjidowysiłkówindywidualnych.
Grupysązatemodzwierciedleniempragnieńicelówswychczłonków.Terroryzmjesttu
rozumianyjakocelowoprzyjętastrategia,którejzadaniemjestpomócswymprotagoni-
stomosiągnąćzakładanecelepolityczneispołeczne25.Wtymsensiemodeltenmożebyć
rozpatrywanyjakopozostającywopozycjidoujęćpsychopatologicznych,atakże(oma-
wianychwkolejnymrozdziale)psychodynamicznych,zakładających–wuproszczeniu–
iż„przyczynaznanaiprzyczynadeklarowananiejestprawdziwąprzyczyną”.
24M.Taylor,TheTerrorist,s.93;zob.teżD.Weatherstone,Terrorismandmentalillness:Istherearelation-
ship?,„InternationalJournalofOffenderTherapyandComparativeCriminology”2003,t.47,nr6,s.698–713.
25Zob.np.M.Crenshaw,Thecausesofterrorism,„ComparativePolitics”1981,nr13,s.379–399;
C.J.M.Drake,Terrorist,sTargetSelection,MacmillanPress,NewYork1998.;T
.Sandler,J.T
.Tschirhart,
J.Cauley,Atheoreticalanalysisoftransnationalterrorism,„AmericanPoliticalScienceReview”1983,t.77,
nr1,s.36–53;M.A.Wilson,Towardamodelofterroristbehaviorinhostage-takingincidents,„JournalofCon-
flictResolution”2000,t.44,nr4,s.403–424.
