Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TERRORYŚCIITERRORYZM
28
Wliteraturzeczęściejsugerujesięwystępowanieuterrorystówantyspołecznegoza-
burzeniaosobowości9niżchoróbpsychicznych.Terroryścimająwykazywaćzatem„cechy
psychopatyczne”,wtymniezdolnośćdopodporządkowaniasięnormomspołecznym,
opisującymzachowaniazgodnezprawemorazbrakpoczuciawinywyrażającysię
obojętnościąlubracjonalizacjąwyrządzaniakrzywdyinnym.NaprzykładRaymond
H.Hamdensugerujeistnienie„typupsychopatycznego”–miałybygostanowić„jed-
nostkiposzukującesatysfakcjiwnarcystycznejpotrzebiekontroli”10.Terroryściztym
zaburzeniem,stanowiącyspecyficznągrupęzarównowśródterrorystów,jakiwśród
osóbzAPD11,mająlekceważyćżyczenia,prawaiuczuciainnych,częstooszukująima-
nipulują,abyuzyskaćkorzyśćlubprzyjemnośćosobistą.Impulsywnośćmożeutrudniać
implanowanie.Maichcharakteryzowaćwyobcowaniespołeczne,zorientowanie
nadziałanie,postawanarcystycznaidefensywna,braksamokrytycyzmu,niezdolność
doznoszeniakrytyki,arogancja,skrajnanieodpowiedzialność,obojętnośćlubracjona-
lizowaniekrzywdzeniainnych.Ofiaryoskarżasięobyciegłupimi,bezbronnymilubza-
sługującyminaswójlos,minimalizujesięszkodliwekonsekwencjewłasnychdziałańlub
teżwystępujecałkowitaobojętnośćwzględemnich.Narozwinięciesiętegotypuzabu-
rzeniawpływmam.in.złetraktowaniewdzieciństwie,niestabilnerodzicielstwo,brak
dyscyplinywychowawczej.
Terroryścipsychopatycznimająsięposługiwaćpięciomagłównymipsychologiczny-
mimechanizmamiobronnymi12:
1.Zaprzeczenie–psychotycznezaprzeczaniezewnętrznejrzeczywistości;wprzeci-
wieństwiedowyparciapercepcjaniejestzakłócona,leczodmawiasięprzyznaniatego,co
siępostrzega,negującto.
2.Zniekształcenie(distortion)–przekształcenie(wyimaginowane)rzeczywistościze-
wnętrznej,bydopasowaćjądowewnętrznychpotrzeb(nierealistycznemegalomańskie
przekonania,halucynacje,urojeniażyczeniowe).
3.Projekcja(narcystyczna)–urojenianatematrzeczywistościzewnętrznej–postrze-
ganiewłasnychuczućuinnychidziałanianapodstawietakiejpercepcji(zaburzeniepa-
ranoiczne).
4.Wyładowanie(actingout)–bezpośredniewyrażanienieświadomychżyczeńlubim-
pulsów(konfliktówemocjonalnych)wantyspołeczny,destrukcyjny,agresywnysposób.
5.Racjonalizacja–tworzenieuspokajających,choćniezgodnychzprawdąwyjaśnień
natematwłasnegozachowania.
Hamdentwierdzi,żeterroryścipsychopatycznimogąbyćwynajmowanidokonkret-
nychzadańizabijać(np.zakładników)bezżadnychskrupułów.
9Zob.H.H.A.Cooper,Whatisaterrorist;M.Taylor,TheTerrorist,Brassey’s,London1988.
10R.H.Hamden,Theretributionalterrorist:Type4,w:Ch.E.Stout(red.),ThePsychologyofTerrorism,t.2:
ClinicalAspectsandResponses,Praeger,Westport,Conn.–London2002,s.167.
11W.H.J.Martens,Terroristwithantisocialpersonalitydisorder,„JournalofForensicPsychologyPractice”
2004,t.4,nr1,s.45–56.
12R.H.Hamden,Theretributionalterrorist,s.171.
