Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
deziluzyjneambicjekina
37
chaiczneiwydająsięzasadniczowtórne,jakożeiluzjastanowisiłę
idowodzimaestriirzemiosławinnychsztukach–choćbywmalar-
stwieczyarchitekturze(tworzenieiluzjigłębiitrójwymiarowości
płaskichbrył;barokowesklepienia,wktórychelementyarchitek-
toniczneprzechodziłypłynniewmalowanefreski).Kinodojrzałe,
jaksądzę,ciążykudeziluzji,próbującprzełamaćklątwęrealno-
ści,którazostałananierzuconawrazzpierwszymidziełamibra-
ciLumière.Iluzjamimetyzmuniestanowispełnieniaoczekiwań
XMuzy–wrzeczywistościjestjejnajwiększymbrzemieniem.
Prawdziwymkinembędziezatemto,którewalczyzjarzmemilu-
zyjności.Dopierotakierozumieniekinanadajemuprawdziwej
autonomii,aleiuwzględniaistotnośćroliwidza.
PatriciaWaughopisujemetafikcyjnetekstyjako
świadomieisystematyczniezwracająceuwagęnaswójstatusjako
artefaktu,wcelupostawieniapytańozwiązekmiędzyfikcjąarze-
czywistością.Dokonująckrytykiwłasnychmetodkonstruowania,
dziełatakienietylkoodkrywająfundamentalnestrukturyfikcjinar-
racyjnej,aletakżebadająmożliwąfikcyjnośćświatapozaliterackim
tekstemfikcyjnym18.
Badaczkazauważawięc,żemetafikcja(którąmożnatraktowaćsy-
nonimiczniezdeziluzją)jestnarzędziem,którepozwalawpewien
sposóbopisaćrzeczywistośćczytelnika.Dokonujeonabowiem
rewizjikonwencjirealizmu.Rozkładagonaczynnikipierwsze,
przezcojestwstaniedostrzecanalogiepomiędzykonstrukcją
sztukiimaterialnegoświataodbiorcy:
18flMetafictionisatermgiventofictionalwritingwhichself-consciously
andsystematicallydrawsattentiontoitsstatusasanartefactinordertopose
questionsabouttherelationshipbetweenfictionandreality.Inproviding
acritiqueoftheirownmethodsofconstruction,suchwritingsnotonlyex-
aminethefundamentalstructuresofnarrativefiction,theyalsoexplorethe
possiblefictionalityoftheworldoutsidetheliteraryfictionaltext”.Patricia
Waugh,Metafiction.TheTheoryandPracticeofSelf-ConsciousFiction,Lon-
don–NewYork:Taylor&FrancisGroup,2001,s.2,tłum.własne.
