Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.ZARYSHISTORIITOKSYKOLOGII
nieniamizzakresuanalizytoksykologicznejnapotrzebywymiarusprawiedliwości
iorganówścigania.Dziękiswoimzasługomzzakresutoksykologiisądowejjest
uznawanyzatwórcęmedycynysądowejorazzaojcawspółczesnejtoksykologii.
Kolejnymwielkimodkryciembyłoopracowaniew1836rokuprzezbrytyj-
skiegochemikaJamesaMarshametodywykrywaniaioznaczanianiewielkichilości
arsenuwmaterialebiologicznym(tzw.próbaMarsha).PróbaMarshapoleganare-
dukcjizwiązkówarsenudoarsenumetalicznego(wpostacitzw.lustraarsenowego)
zapomocąwodoruinstatunascendi
25.Uznajesię,żepróbatapołożyłakreserze
trucicielstwaarsenem.
Istotnywkładwrozwójtoksykologiiwniósłrównieżfrancuskilekarzifi-
zjologClaudeBernard,którybadałdziałanietlenkuwęgla(II)orazkurary.Bernard
zwróciłuwagęnakoniecznośćuwzględnieniawpływuśrodowiskazewnętrznegona
zdrowieisformułowałprawohomeostazy(niezmiennośćśrodowiskawewnętrznego
jestwarunkiemwolnegoisamodzielnegożycia).
Niemożnarównieżpominąćważnegowkładuwdydaktykętoksykolo-
giiamerykańskiegobadaczaTheodore’aWormleya,którynapisałpierwszywUSA
podręcznikdotyczącytrucizn–MicrochemistryofPoisons.
IstotnedlarozwojuwiedzytoksykologicznejbyłybadaniaFriedricha
Gaedckeego,niemieckiegochemika,któryjakopierwszywyekstrahowałkokainę
zliścikoki.SwojeodkrycieopublikowałwArchivesdePharmacie.Otrzymanyalkaloid
nazwałDerythroxyline”,jednakpóźniejpowszechnieprzyjęłasięinnajegonazwa
–kokaina.Cociekawe,kokainastanowiłapierwotnieskładnikcoca-coli,napoju
opracowanegoprzezamerykańskiegofarmaceutęJohnaPembertona,złożonego
zsyropuzkoki,orzeszkówkoliorazcukru.Późniejzeskładunapojuusunięto
kokainę(obecnierecepturacoca-colistanowipilniestrzeżonątajemnicę).
KolejnychważnychodkryćwdziedzinietoksykologiidokonałLouis
Lewin,niemieckifarmakolog,którybadałiklasyfikowałroślinyhalucynogenne
26,
alkoholeiinnesubstancjepsychoaktywne.Ponieważprowadziłjakopierwszy
badanianadpejotlem
27,najegocześćwhomeopatiiroztwórmeskalinyopotencji
C30zostałnazwanyAnhaloniumLewinii.
Opróczodkryćlubtrucicielinakartachhistoriitoksykologiizapisałysię
tragicznewskutkachzdrowotnychmasowezatrucia,czegoprzykłademjestchoroba
23
25ToznaczyDwchwilitworzenia”.
26Podzieliłonsubstancjepsychoaktywnena:(1)Inebriantia–substancjeodurzające,(2)Exitan-
tia–substancjestymulujące,(3)Euphorica–substancjeuspokajające,(4)Hypnotica–substancje
nasenneoraz(5)Phantastica–substancjehalucynogenne.
27Gatuneksukulentapędowegozrodzinykaktusowatych.NazwaDpejotl”pochodzizjęzyka
nahuatl,wktórymsłowotooznaczamigotać/połyskiwać.Pejotljestźródłemmeskaliny.