Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żądzęposiadanianawłasnośćprzybliżonegowidokuzamkniętegowobrazie56.Ze-
stawionyzobrazemmalarskimkrajobrazfilmowyzawszewypadasłabozewzględu
nato,żenieodwołalniejestnaznaczony"szokiem”ruchu,szybkopostępującej
zmianykadrówiujęć,wymagającej"wzmożonejprzytomnościumysłu”57,zarazem
destruującejstanskupionejkontemplacji.Tęcechępercepcjifilmzawdzięczaużytej
technologii;cechatamazresztąswojątradycjęwpostacipraktykpostrzeganiaarchi-
tektury,którazawszeodbieranabyławstanieswoistejdekoncentracji,"mimowolnego
postrzegania”58.Spektaklfilmowywzmacniajeszczetępostawę"niezbytuważnego”
obserwatora.JakczytamywDzielesztukiwdobiereprodukcjitechnicznej:"Recepcja
wstanierozproszonejuwagi,któracorazdobitniejzarysowujesięwewszystkichdzie-
dzinachsztuki,stanowiącprzejawgłębokichprzemianzachodzącychwapercepcji,
wfilmieznajdujenajwłaściwszyćwiczebnypoligon”59.
Możnajednakwidziećwpercepcjikinowejrodzajdoświadczeniazgołaprze-
ciwnegoidowodzić,żekamerafilmowapozwalauzyskaćwglądwrzeczywistość
wniespotykanejdotądskali.Argumentacjatakaopierasięnazałożeniu,iżaparatura
wspomagaokowczynnościwidzenia,umożliwiawypatrzenieizmierzenietego,
czegoniejestwstaniewychwycićludzkaźrenica.Wtymukładziefilmstanowirodzaj
topografiirejestrowanejobiektywemkamery,pozwalającejwidziećieksplorować
krajobrazmiejski,adziękitechnikommontażuzdolnejprzekształcaćmiejscewdo-
świadczalnelaboratorium.Okinie"naznaczonymoddziaływaniemarchitektury”60
pisałAnthonyVidler,zwracającuwagę,żenietylewypełniaonaplanfilmowy,stano-
wiąc"tło(decor),aleodciskaswojepiętnowkształtowaniumise-and-scene,wychodzi
pozakadr,gra”61.Autorargumentowałmiędzyinnymi,że"architekturajestnajważ-
niejszymmiejscemfilmowejpraktyki,nieodzownąrealnąiidealnąmatrycąfilmowej
wyobraźni,którazarazemkonkretyzujefilmjakomodernistycznąsztukęprzestrzeni
parexcellence-wizjęwynikającązpołączeniaprzestrzeniiczasu”62.Nanowyrodzaj
relacji:film-miastowskazywałtakżeBenjamin.Wprawdzieutrzymywałon,żeod-
krywanierzeczywistościzapomocąkinematografu(takjakwcześniejpróbowalito
uczynićdadaiści,kubiści,futuryści)wrezultacieokazałosiępróbąniedoskonałą63,
alejednocześnieprzyznawał,że"konsekwencjąpojawieniasięfilmubyło[Ź]pogłę-
bieniepercepcjidoznańoptycznych[Ź]iakustycznych”64.Rozmyślającnadróżnicą,
jakaistniejepomiędzyobrazemmalarskimaobrazemfilmowym,stwierdzał:"malarz
CzęśćI.Śląsk-Film-Krajobraz
30
56Ibidem,s.208-209.
57Ibidem,s.233.
58Ibidem,s.236.
59Ibidem.
60AuviDLeR:TheExplosionofSpace.ArchitectureandtheFilmicImaginary.“Assemblage”
1993,No.21,s.46.
61RumALLeT‑sTevens:LeCinemaetlesArts:L!Architecture."LesCahiersduMois-Cinema”
1925,16/17.Cyt.za:AuviDLeR:TheExplosionofSpaceŹ,s.46.
62Ibidem.
63wuBenJAmin:DziełosztukiwdobiereprodukcjitechnicznejŹ,s.234.
64Ibidem,s.229.
