Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
znakomitejwiększości.Wostatnimczasienasiliłysięizwielokrotniłypróbyopo-
wiedzeniahistoriipolskiejzinnejperspektywy,przedewszystkimzperspektywy
chłopskiej.NiebywałapoczytnośćLudowejhistoriiPolskiAdamaLeszczyńskiego,
atakżekolejne,szerokodyskutowane,wydawnictwautrzymanewtymduchu,jak
ChamstwoKacpraPobłockiegoczyPańszczyzna.Prawdziwahistoriapolskiegonie-
wolnictwaKamilaJanickiego,zdająsięwskazywaćnapalącąpotrzebęprzemyślenia
samychfundamentówpolskości96.
Jakkolwiekwswoichbadaniachdystansujęsięoddominującejnarracjihis-
torycznej,tonieskupiamsięnadoświadczeniuteatralnympolskichczynawetwar-
szawskichniższychklasspołecznych,araczejstaramsięzdemistyfikowaćkoncep-
cjeireprezentacje,któreklasywyższezbudowałynatematsamychsiebie
i„swojego”teatru.Nietylezatempróbujęwypełnićwciążistniejącą,asymptoma-
tycznądlapolskiejrefleksjikulturoznawczej,lukędotyczącąhistorycznychujęć
rodzimejkulturypopularnejczymasowej,rozumianejjakorewersbogatoopraco-
wanejelitarnejkulturywysokoartystycznej97,ileusiłujępokazaćnaprzykładzie
praktykzporządkukulturyfanowskiejicelebryckiej,jakto,cospołecznieozna-
czonejako„niskie”bądź„wysokie”przenikałosięwcodziennymdoświadczeniu
warszawskichpubliczności.
HistoriaTeatrówWarszawskich-głównej,aprzezpewienczasjedynejinsty-
tucjiteatralnejwdziewiętnastowiecznejWarszawie-jestbowiemhistoriąteatru
przedewszystkimklasuprzywilejowanych,ponieważzrozmaitychwzględówto
ichprzedstawicieledominowalinawidowni.Próbujęjednakrozbroićtęhistorię,
przywołująckategorięfanaiszukającwtensposóbtego,conieostreinieoczywiste
wkulturzegłównegonurtuorazjejhistorycznejreprezentacji.Pokazuję,żewpływ
nato,jakwyglądałakulturateatralna,miałyrównieżklasyniższe,naprzykładśro-
dowiskarzemieślnicze,ale-codlamnienawetważniejsze-sameklasyuprzywi-
lejowanebyłyheterogeniczne,aichrozmaiciprzedstawicieleiprzedstawicielki
niekoniecznieprzestrzegalizunifikowanegoskryptuzachowaniawidzateatralnego.
Wiek,płeć,statusspołeczny,pozycjazajmowanawobrębiehierarchiiklasowej
miałykolosalneznaczeniedlarecepcjiisposobówpartycypacjiwkulturzeteat-
ralnejifanowskiej,wyznaczałyteżgranicetejpartycypacjiirepertuardostępnych
praktykfanowskich.Teczynnikispołecznedeterminowałyrównieżmedialną
96A.Leszczyński,LudowahistoriaPolski,WydawnictwoW.A.B.,Warszawa2020;K.Janicki,Pań-
szczyzna.Prawdziwahistoriapolskiegoniewolnictwa,WydawnictwoPoznańskie,Poznań2021;
K.Pobłocki,Chamstwo,Czarne,Wołowiec2021.
97Zob.Ł.Biskupski,Miastoatrakcji,dz.cyt.,s.21.Zob.teżT.Majewski,Wstęp,w:J.Dunin,WBi-Ba-
-Boigdzieindziej,WydawnictwoOfficyna,Łódź2010.
36
