Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Melosik,Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-250-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010.
Rozdział2.Konstruowaniekobiecościi"męskieoko”
23
Naprzestrzenidekadzmieniałysięoczekiwaniawobecciałaitożsamości
kobiecej(niezależnieodewoluującychideałówdyscyplinowaneprzezkulturowe
wymaganiakobietyuważają,żepięknowartejestpoświęceniapieniędzy,czasu
ienergii).Zawszeprzytym,jakpiszeA.Dworkin,„standardypięknaopisują
wprecyzyjnychkategoriachstosunek,jakijednostkamamiećdowłasnegociała.
Przypisująmuformyporuszaniasię,spontaniczności,postawy[...].Definiują
dokładniewymiaryjegofizycznejwolności”.Wkonsekwencjiwewspółczesnej
kulturzeZachodunieoszczędzasiężadnejczęścikobiecegociała.„Odgłowydo
stópkażdacechatwarzykobiety,każdaczęśćjejciałajestprzedmiotemmodyfi-
kacjiiprzemiany”5.
Wielefeministekpodkreśla,żekobietysą„ofiarami”piękna,którewpraktyce
jestintegralnączęścią„ideologiikobiecejniższości”.Uwolnieniesięwielukobiet
od„domu”(jakojedynejpłaszczyznyaspiracjiżyciowych)pozwalaimnawkro-
czeniewarenyzawodoweipubliczne,tradycyjniezarezerwowanedlamężczyzn.
Jednak,zdaniemfeministek,mamytudoczynieniazpseudowyzwoleniem6.Oile
wprzeszłościkobietabyławięźniemogniskadomowegoimacierzyństwa,otyle
wkulturzekonsumpcjistałasięwięźniemswojegociała.Występujeturekon-
strukcjapojęciawyzwolonejkobiety.Dziśkontrolęnadwłasnymżyciemzdo-
bywakobietawznacznymstopniudziękikonsumpcjidóbrmaterialnych,które
zkolei,wcowierzy,pozwalająjejwyzwolićsięodstarościiuzyskaćpiękneciało.
Wedługfeministek,pięknostajesięwtensposóbintegralnymelementem
składowymspołecznegopodporządkowaniakobiet(choćjegokontekstjestinny
niżwprzeszłości).Stanowiono„idealnysposóbutrzymywaniakobietnagrani-
cy”–poprzeznieustannepodsycanieichczujnościwsferzesprawowaniakontroli
nadwłasnymciałem7.
WykorzystaniekoncepcjiM.Foucaultadobadaniatypowychdlawspółcze-
snychspołeczeństwpraktykkulturowychpozwalanaujawnieniezjawiskdyscy-
plinowaniakobietprzeznormalizowanieichciał.S.Bartkytwierdzi,żezjawisko
toobejmujemiędzyinnymi„regulacjęwielkościikonturówciałakobiecego,jego
pragnień,postawy,gestów,ogólnegozachowaniasięwprzestrzeniorazwyglądu
każdejzjegowidzialnychczęści”8.Obecniekobietyspędzającorazwięcejczasu
na„utrzymywaniuciała”.Narzucanekulturowostandardywygląduniesąjednak,
jakjużstwierdzono,określoneraznazawsze.ZdaniemS.Bordo,współczesny
ideałkobiecościjestmniejlubbardziejnieuchwytny.Kobietaniemożedotrzeć
dowymarzonegokońcowegoprzystankuswojejpodróży.Obowiązującedyskursy
5Por.S.Bordo,UnbearableWeight.Feminism,WesternCultureandtheBody,Berkeley
1993,s.21.
6PorK.Davis,Reshaping...,op.cit.,s.48.
7Ibidem,s.48–49.
8Por.S.Hesse-Biber,Women,WeightandEatingDisorders.Socio-culturalandPolitical-
-EconomicAnalysis,„Women’sStudiesInternationalForum”1991,nr3,s.175.
