Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Melosik,Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-250-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010.
24
Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant
kobiecościstawiająprzedniącoraztoinnewymagania:wrezultaciemaonanie-
ustanniesięzmieniaći„poprawiać”.Wymaganiadotyczącekształtuiwagiciała,
sposobówmakijażuiubieraniasięstanowią–jaktoujmujeS.Bordo–„centralne
zasadyorganizacjiczasuiprzestrzeni”wżyciuwielukobiet.Stająsięonewięź-
niamiswojegociałaicałeżyciedążądoprzystrajaniawłasnegowięzienia9.
MaryDuquinporównujekobiety–wkontekścieposzukiwaniasposobów
urzeczywistnieniapiękna–dosportowców.Podobniejakoni,współczesnako-
bieta„utrzymujeswojeciałowgotowości”,trenujeje(niekiedywsposóbprzy-
pominającymusztrę)iważy;głodzisięipołykaróżnegotypumedykamenty.
Oiledlasportowcówcelemsązawody,otylekobietauczestniczywgrze,której
istotąsąstosunkimiędzypłciami10.Podobniejakciałosportowca(szczególnie
zawodowca),równieżciałokobietystajesię„kowalnymproduktem”,którymoże
byćwyrabiany.Traktujesięjewkategoriachczęści(piersi,usta,uda,dłonie
itd.),które–dziękiusilnymstaraniomiwykorzystaniudobrodziejstwmedycyny
bądźprzemysłukosmetycznego–możnawdowolnysposóbzmienić(poprawić
lubusprawnić)11.Takiepodejściemacharakteralienujący;ciałostajesię„ob-
cymobiektem”(„nie-ja”),którynależywodpowiednisposóbukształtować.Cała
mitologia„kowalnegoproduktu”potwierdzabinaryzmumysłuiciała,kultury
inatury,rozumuiemocji,przyczympierwszeelementyantynomiidominują
naddrugimi.
Tożsamośćkobietyjestzatemredukowanaczęstodojejciała,zkoleiciałodo
jegozdyscyplinowanej(pięknej)reprezentacji.Odwczesnegodzieciństwapłeć
kobietyjestkonstruowanawłaśniepoprzezjejwygląd.Kobieta–uprzedmiota-
wiananieustannieprzezinnych(poprzeznormatywneoczekiwaniawobecjejcia-
ła)–uprzedmiotawiasamąsiebie.Wrezultacieciało,jakouosobieniekobiecości,
stajesiędlaniejpodstawąkonstruowaniatożsamości.
Rytuałypięknasąuznawaneprzezwielefeministekzaszczególnieupokarza-
jące–tymbardziejżeniekiedysameimulegają.Dlaczegotaksiędzieje?Dlacze-
gomilionykobietwpadająwpanikęwstosunkudoswoichciał?Jakstwierdzono,
ideafizycznegopięknawiążesięintegralniezpojęciemkobiecości.Uważasię,
żepięknakobietajest„bardziejkobietą”niżbrzydka.Jakwykazujewielebadań,
uwiększościkobietpoczucie„byciapiękną”korelujepozytywniezwysokimpo-
czuciemwłasnejwartościinegatywniezestopniemneurotyczności.Umężczyzn
takiezwiązkiprzejawiająsięwznaczniemniejszymstopniu,aponadtomogąoni
wwiększymzakresieniżkobietykompensowaćsobiebrakfizycznejatrakcyjności
winnychsferachżycia.Wyglądjestoczywiścieważny(icorazważniejszy)dla
mężczyzn,jednakniemaonwiększegoznaczeniawichdążeniachdoosiągnięcia
9S.Bordo,UnbearableWeight...,op.cit.,s.18,165.
10M.Duquin,FashionandFitness:ImagesinWomen’sMagazineAdvertisements,„Arena
Review”1989,nr2(13),s.105.
11Por.D.Kirk,TeBodySchoolingandCulture,Geelong1993,s.8.
