Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Melosik,Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-250-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010.
Rozdział1.Ciało,społeczeństwoiwładza
11
ści,winnymjestpostrzeganejakocechamęska(dotyczytozarównowizualnego
image’u,jakitożsamości).Iodwrotnie.Choćcechybiologicznewyznaczająpłeć
wchwilinarodzin,jejkształtspołecznyurzeczywistniasięwtrakciesocjalizacji.
Biologicznakobietaibiologicznymężczyznastająsięspołecznymiprzedstawicie-
lamitychpłci,jeśliegzemplifikująspołeczne(zmiennewczasieipełnesprzecz-
ności)znaczenia,którewyznaczająkobiecośćimęskośćwdanymspołeczeństwie.
Innymisłowy,niewystarczyurodzićsiękobietąlubmężczyzną,abynimibyć.
Tozdolnośćjednostkidoucieleśnieniaaktualnychoczekiwańprzesądzaousy-
tuowaniujejnaspołecznieskonstruowanymkontinuummęskość–kobiecość.
Upragnionyprzezwieluideał„stuprocentowego”osobnikadanejpłciniejest
stały.WewspółczesnychspołeczeństwachZachoduzmieniasięonzdekadyna
dekadę.Określajągocoraztoinnecechyciałaitożsamości.Sukcesjednostki
wsferzestawaniasiękobietączymężczyznązależyprzytymtakżeodtego,czy
jejpredyspozycjegenetycznenakładająsięnaoczekiwaniaspołeczne(doskonale
widaćtonaprzykładzieobowiązującegoobecnie„ideałuszczupłegociała”ko-
biety,któryjestosiąganytylkoprzeznieliczneznichbezwysiłku;wielekobiet
prowadzibeznadziejnąwalkęzeswojąbiologiąwcelujegouzyskania).
Podsumowując,możnapowtórzyćzaD.Kevinem,żekobiecośćimęskość
toprocesy,wtrakciektórychjednostkizdobywająkategoriepostrzeganiaświata
inadawaniaznaczeńdoświadczeniomżyciowym6.
Zaprezentowanewyżejpodejściedokategoriipłcistanowipunktwyjściado
interpretacjispołecznychkontekstówciała.Przestajebyćonotraktowanejako
naturalneineutralne.Stajesiętekstem,wktórywpisywanesąróżnorodnekon-
figuracjespołeczniekonstruowanychznaczeńmęskościikobiecości.Stądciało
można„czytać”.Odczytywaniespołecznychznaczeńciała,wpisywanychwnie
kształtówikonturów,koloróworazróżnorodnychsymbolidokonujesięwżyciu
codziennymnieustannie.Wkulturzewspółczesnej(re)prezentowanesąprzytym
różnedyskursyciała,któreprowadzązesobąwalkęouzyskaniestatusu„ciała
uniwersalnego”(idealnegoczy„obowiązującego”,którewszyscypowinniucie-
leśniać).Każdyztychdyskursówdążydouzyskaniastatusu„transcendentnego
ciała”,dlategoskrzętnieukrywa,żejestontylkoostatnimhitemnaaktualnej
liścieprzebojówmodnychwersjiciała(wjednymzczasopismdlakobietzadano
bynajmniejnieretorycznepytanie,„jakieciałonosisięwtymsezonie?”).Decydu-
jąceznaczeniemająwięczdolnośćdanegodyskursudowejściawżyciecodzien-
neizdrowyrozsądekludzi.Wówczasdyskursstajesięniewidzialny–zostaje
zniesionamożliwośćuzyskaniakrytycznegodystansuwobecniego.Wprzypadku
ciałakluczowewydajesię–womawianejwalcedyskursów–opanowaniesfery
kulturypopularnej,którakształtujeaktualniemodneprzekonanianatematciała.
6D.Kevin,AdvertisingMasculinity:TeRepresentationofMalesinEsquireAdvertisements,
„JournalofCommunicationInquiry”1990,nr14/1,s.52.
