Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
KINO,ANTROPOLOGIA,TRANSCENDENCJA
1.Filmyimityczneopowieści,tropyitoposykulturowe
Cołączykino,literaturęiantropologiękultury?Jednązodpowiedzinatak
postawionepytaniemożebyćrozumienieichjakoopowieściorzeczywisto-
ści,prowadzącychnasdousensówprzekraczającychpowierzchnięzdarzeń
-otoprawdziwycelantropologicznychposzukiwań”1.Narracjafikcyjnawiedzie
nasdorealnegoświata,choćbyztegopowodu,żejestdopełnianaprzezczytelni-
kaczyteżwidza.Samtekst,literackilubfilmowy,niebędziezamkniętącałością
kulturowąbezinterpretacjizakładającejprocesodczytaniajegoznaczeń:usens
opowieścipojawiasięnaprzecięciuświatatekstuiświataczytelnika.Aktlektury
jestnietylkotwórczy,alestajesięmomentemkrytycznymwprocesieprzekształ-
caniadoświadczeniaczytelnikaprzezopowieść”2.
Sensdzieła,literackiegoifilmowego,przekraczaintencjeautorskie.Film,
rozumianyjakospecyficznytekstkulturowy,pośredniczymiędzyczłowiekiem
aświatem,wpływającnajegorozumienie,pozostającotwartymuniwersum,peł-
nymmożliwychdozinterpretowaniaznaczeń:uzwiązekżyciaiopowieściobja-
wiasięteżiztejracji,żedziałanialudzkiemogąznajdowaćsięwpolusymbolicz-
nychodniesień”3.Dodajmy,żetakżedziałaniabohaterówliterackichifilmowych
zawierająwsobieliczneodniesieniadosferymitówisymboli.Opowieśćfilmowa
możezawieraćwątkimityczne,opowiedzianezapomocąsymboli,częstowspo-
sóbnieświadomy,przeztwórcę4.JaktwierdziłMirceaEliade,nawetwspółczesny,
1D.Czaja,Sygnaturaifagment.Narracjeantropologiczne,WydawnictwoUJ,Kra-
ków2004,s.17.
2Tamże,s.81.
3Tamże,s.187.
4ZdaniemRicoeurajednymzporządkówkultury,atrakcyjnymdlainterpretacji
antropologicznych,jestobszarwyobraźnipoetyckiej-termintenmożebyćrozumiany
bardzoszeroko,jakoswoistykoddziełaartystycznego,awięcifilmu.Autorniemusibyć
świadomywszystkichjegosensów-oneuprzekraczają”intencjeautorskie.Zob.:P.Ri-
coeur,Egzystencjaihermeneutyka.Rozprawyometodzie,wybór,oprac.iwprowadzenie
S.Cichowicz,przekł.zbiorowy,InstytutWydawniczyPAX,Warszawa1985,s.60-61,
126-129,322-323,334-335.