Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
XI
zumiećpoprzezanalogiędomuzyki,bowiemoneelementem,po
pierwsze,decydującymospójnościnarracjipowieściowej,podrugie-
elementemobciążonymokreślonymiznaczeniami,funkcjonującym
nazasadziesymbolu.Innymisłowy,akcentujesiękluczowąpozycję
wpowieścimotywówprzewodnich,które,zjednejstrony,wpływają
nakoherencjęstrukturynarracyjnej,zdrugiej-zachowująpotencjał
symbolicznyaktualizowanywzależnościodkontekstu,wjakimzosta-
łyusytuowane.
MuzycznośćSprzysiężenia(1946)StefanaKisielewskiego,pierwszej
powieściznanegofelietonisty,krytykamuzycznegoikompozytora,
KamaHawryszkówomawiawkilkuzbliżeniach,analizująctrzyczę-
ściowyukładutworu,sposóbsfunkcjonalizowaniaopisówmuzyki
(nb.utrzymanychwduchukomentarzy,którepisarzwielokrotniefor-
mułowałwtekstacheseistycznychwzwiązkuzprzekonaniemoauto-
telicznościiasemantycznościsztukidźwięków)orazcechyspecyficzne
samegozapisu.MuzykawSprzysiężeniu,zdaniemautorki,jeststałym
składnikiemrzeczywistościpowieściowej,przyczymłączyćnależy
zarównozesferąświataprzedstawionego(m.in.rozmaitymiwcharak-
terzeopisamizjawiskmuzycznych),jakizukształtowaniemwarstwy
językowej,próbaminumuzycznienia”języka.Analizafragmentówpo-
wieściskupiasięwięcnatychpartiach,wprzypadkuktórychuwagę
czytelnikaprzykuwasposóbtematyzowaniamuzykiorazsposóbwy-
korzystaniaprozodycznychwłaściwościjęzyka.Hawryszkówuznaje
utwórzaprzykładnpowieścimuzycznej”,traktującgojakoświadec-
twoeksperymentalnychpraktykpisarskichKisielewskiego.
Kwestiakonstrukcyjnościmuzycznejzyskujenoweświatłowinter-
pretacjisłuchowiskaradiowegoIngeborgBachmannCykady(premiera
w1955roku;reż.GertWestphal,muz.HansWernerHenze),któreLech
Kolagoobjaśniawkontekścieformyronda.Przedmiotemobserwacji
tymrazemprzestajebyćmediumczystoliterackie.Autorkoncentruje
sięprzedewszystkimnacharakterystycznejpowtarzalnościwsłucho-
wiskuokreślonychstrukturjęzykowychiodnosijedotrybufunkcjo-
nowaniapowracającychkupletówwformiemuzycznej.Zjednejstrony
świadomyjestniebezpieczeństwzwiązanychztegorodzajudziałaniem
interpretacyjnym,stądteżzachowujeostrożność,twierdząc,ronda
muzycznegoniedasięwpełnizrealizowaćwliteraturze(niemożliwe
ntotalneprzetransponowanie”),zdrugiej-nieunikawskazywaniapew-
nychdalekoidącychpodobieństw,wychodzączzałożenia,żetowłaśnie
taformamuzycznapozwalaautorcekonstruowaćposzczególnedialogi
icałośćsłuchowiska.Takąhipotezęinterpretacyjną,wprzekonaniu