Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Cytowska,Trudnedrogiadaptacji,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-051-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
28
Rozdział1.Rozważanianadadaptacjąwobszarzenaukoczłowiekuispołeczeństwie
wójintelektualnyjesttakimsamymprocesemadaptacji,jakprzystosowanie
biologicznedozmieniającegosięświata,jednakdziejesięwobrębieokre-
ślonych,zamkniętychstruktur,któredoskonaląsięprzezkonstruowanieno-
wychschematówdziałania(za:Wadsworth1998,s.24–32).
Inaczej,choćniewsprzecznościzujęciemPiageta,postrzegałrozwójLew
Wygotski(kolejnyważnyprzedstawicielnurturozwojowo-poznawczego).
Wedługniegojesttoprocessamoregulacjijednostkipodwpływemoddziały-
waniaśrodowiska(kultury).Tenwybitnypsychologrosyjskiokreśliłteżobszar
umiejętnościiwiedzymożliwychdonajszybszegoosiągnięcia(dziękiuczeniu
sięispołecznemumodelowaniu)jakostrefęnajbliższegorozwoju.Nabycie
umiejętnościwykonywaniaróżnychczynnościirozwiązywaniaproblemów
wewspółpracyzinnymijestbardzoważnymelementemwarunkującymnp.
przystosowaniedożyciawspołecznościszkolnejlubprzedszkolnej,współpra-
cęznauczycielem.Dlategotakistotnejestskupieniesięnatym,codziecko
możezrobićjutro,anienatym,copotrafibezproblemuwykonaćdzisiaj.
Wygotski,podobniejakPiaget,uważał,żekoniecznymwarunkiem
rozwojujestaktywnośćdziecka.Różnicemiędzyichpoglądamidotyczyły
wwiększymstopniutego,jakówrozwójnastępuje.DlaWygotskiegofunda-
mentalnąrolęwrozwojuintelektualnymodgrywajączynnikispołeczne.Gdy
wiedzazewnętrzna,istniejącawkulturze,jestprzezdzieciinternalizowana,
wówczasichzdolnościintelektualneifunkcjesąpobudzanedorozwoju.
Azatemuczeniesięprowadzidorozwoju.Piagettakżedoceniałrolęczynni-
kówspołecznychwrozwojuintelektualnym.Interakcjespołeczneuważałza
źródłokonfliktówpoznawczych,czylibrakurównowagi,iwzwiązkuztym–
rozwoju.Sądziłponadto,żeinterakcjespołecznesąniezbędnedokonstruo-
waniawiedzyspołecznej(za:Wadsworth1998,s.21–22).
odwracalnościprocesówmyślowych.Wiążesiętozegocentryzmemdziecięcym.Dziecko
nieumieodwrócićsytuacjiispojrzećnaniązinnego,niżwłasny,punktuwidzenia.
3.Okresoperacjikonkretnych–od7.r.ż.do11.r.ż.Dzieckorozumiejużprawoniesprzecz-
ności,potrazastosowaćprawoprzechodniości,umieuporządkowaćobiektywedług
określonejrelacji.Rozwijająsiępojęciapodstawowedlalogicznegomyślenia.Wnioskuje
prawidłowonapodstawieprzesłanek,któreuznajezaprawdziwe,atodlatego,żemyśle-
niedzieckamacharakterobrazowyicechujesięnieodwracalnością.Dzieckorozumiejuż
pojęciazachowaniamasy,ciężaruiobjętościorazpojęciezawierania.Odróżniacałośćod
części.Wtymokresiekształtujesięrównieżpojęcieliczbcałkowitych.Jednakdzieckonie
potrajeszczewnioskowaćimyślećabstrakcyjnie.
4.Okresoperacjiformalnych–odokoło11.r.ż.(choćniekażdygodoświadcza).Tenetap
charakteryzujesięwykształceniemmyślenialogicznego,operującegopojęciamiabstrak-
cyjnymi.Młodyczłowiekmożewykonywaćoperacje,którewykraczająpozabezpośred-
niedoświadczenie,copozwalanapojawianiesięrozumowańpolegającychnamyślowym
sprawdzaniustawianychhipotez.Dotworzeniaoperacjiformalnych,któresąoperacjami
zdaniowymi,koniecznestajesięużyciejęzyka(Piaget1966).
