Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Cytowska,Trudnedrogiadaptacji,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-051-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
36
Rozdział1.Rozważanianadadaptacjąwobszarzenaukoczłowiekuispołeczeństwie
lehto(TeTeoryoftheOrganism–EnvironmentSystem)9.Głównezałożenia
wspomnianejkoncepcjiopierająsięnatwierdzeniu,żeorganizmiśrodowisko
stanowiąjednolitysystem–organizmniemożeegzystowaćbezśrodowiska,
aśrodowiskojestopisywanąwłaściwościąwpołączeniuzorganizmem.Autor
analizujewielesytuacjiludzkich(zachowania,działania),ukazującichzło-
żonośćitrudnośćwpodjęciudecyzji,wktórymmomenciemożnapostawić
granicępomiędzywpływemnaprzebiegowejsytuacjiśrodowiskaauwarunko-
waniemjejprzezstrukturywewnętrzneczłowieka.Natymtlewskazujeutrud-
nienia,zjakimispotykałysięróżneteoriepróbującewyjaśnićzachowanieludz-
kieczysytuacjęspołecznąprzezodwołaniesiętylkodojednegozsystemów.
Wsystemieorganizm–środowiskorealizowanesąsubiektywnedoświad-
czeniaizachowanialudzkie.Zachowanienieoznaczaruchuiinterakcjipo-
międzydwomasystemami,leczdziałanietylkojednegosystemu,reorganiza-
cjętegosystemuizmianęrelacjipomiędzyelementamisystemu.Kluczemdo
analizystrukturysystemuorganizm–środowiskojestzatemrezultatzacho-
wania(por.Järvilehto1998).
Nieistniejążadneczynnikiwewnątrzorganizmu,którebyłybyodpowie-
dzialnezadziałanie,leczzaangażowanesąwszystkieczęścisystemu(mózg,
ciało,wyselekcjonowaneczęściśrodowiska).Środowiskoniejestjedyniepa-
sywnąscenądladziałania,tylkoaktywnączęściąsystemutworzącąmożliwości
dopowstawaniaspecyficznegozachowaniaorganizmu.Podmiotiprzedmiot
sąnierozdzielneistanowiątylkocharakterystycznypunktwidzeniaworgani-
zacjisystemu.Podmiotjestsystememwdziałaniu,przedmiotzaśjesttym,co
sięujawniajakorezultatdziałania,aleniejakoprostyefektczykonsekwencja
zachowania,lecznowamożliwośćformującasięwprocesieprzejściazjedne-
godziałaniadodrugiegonabazieorganizacjisystemuorganizm–środowisko
orazdziałaniawyłaniającegosięzhistoriidoświadczeń.Rezultatuosabiapo-
przedniąorganizacjęsystemuorazmożliwewprzyszłościefektyzachowań.
Zatempoczątkowypunktanalizyzachowaniawteoriisystemuorganizm–
środowiskomawymiarhistorycznyirozwojowy(Järvilehto2009).
Społecznaaktywnośćisamoświadomośćniesąwyznaczaneprzezwyizo-
lowaneczynnikiwewnętrzne,takiejakmózg,leczludzkiecechyiindywidual-
newłaściwościsązawartewspołecznejrelacji,atakżewelementachukładu
nerwowego.Podobnieaktywnośćintelektualnaniemożebyćrozpatrywana
jakoseparowanafunkcjaorganizmu,ponieważwszystkietakiefunkcjestano-
wiątylkojedenzaspektówtychsamychprocesóworganizacjiireorganiza-
cjisystemuorganizm–środowisko.Wtradycyjnychkoncepcjachaktywność
umysłowajestredukowanadoaktywnościneuronalnej,biologicznejlubinnej
9Tekstywykorzystanedoopisuteoriiwtłumaczeniuwłasnym.
