Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
brzegowymułusom,doBiałogrodu,naWołoszczyznęlubczajkami
naCzarneMorze.Innychdninieznał,jaknakoniu,innychnocy,jak
przyogniskunastepie.WcześniestałsięulubieńcemcałegoNiżu,
wcześniesamzacząłwodzićinnych;iwkrótceodwagąwszystkich
przewyższył.GotówbyłwstokoniiśćchoćbydoBakczysaraju
isamemuchanowizaświecićwoczypożogą;paliłułusyimiasteczka,
wycinałwpieńmieszkańców,schwytanychmurzówrozdzierałkońmi,
spadałjakburza,przechodziłjakśmierć.Namorzurzucałsięjak
wściekłynagalerytureckie.ZapuszczałsięwśrodekBudziaku,właził,
jakmówiono,wpaszczęlwa.Niektórejegowyprawybyływprost
szalone.Mniejodważni,mniejryzykownikonalinapalachwStambule
lubgniliprzywiosłachnatureckichgalerachonzawszewychodził
zdrowoizłupemobfitym.Mówiono,żezebrałskarbyogromne
iżetrzymajeukrytepoDnieprowychkomyszach,aleteżnieraz
gowidziano,jakdeptałzabłoconyminogamipozłotogłowiach
ilamach,koniomsłałkobiercepodkopytaalbojak,ubrany
wadamaszki,kąpałsięwdziegciu,umyślniekozacząpogardędla
onychwspaniałychtkaniniubiorówokazując.Miejscadługonigdzie
niezagrzał.Czynamijegopowodowałafantazja.Czasemprzybywszy
doCzehryna,CzerkaslubPerejasławiahulałnaśmierćzinnymi
Zaporożcami,czasemżyłjakmnich,doludziniegadał,wstepy
uciekał.Toznówotaczałsięślepcami,którychgraniaipieśni
pocałychdniachsłuchał,asamychzłotemobrzucał.Międzyszlachtą
umiałbyćdwornymkawalerem,międzyKozakinajdzikszym
Kozakiem,międzyrycerzamirycerzem,międzyłupieżcamiłupieżcą.
Niektórzymieligozaszalonego,boteżibyłatoduszanieokiełznana
irozszalała.Dlaczegonaświecieżyłiczegochciał,dokąddążył,komu
służyłsamniewiedział.Służyłstepom,wichrom,wojnie,miłości
iwłasnejfantazji.Tawłaśniefantazjawyróżniałagoodinnych
watażkówgrubianówiodcałejrzeszyrozbójniczej,któratylkograbież
miałanaceluiktórejzajednobyłograbićTatarówczyswoich.Bohun
brałłup,alewolałwojnęodzdobyczy,kochałsię
wniebezpieczeństwachdlawłasnegoichuroku;złotemzapieśnipłacił,
zasławągonił,oresztęniedbał.
ZewszystkichwatażkówonjedennajlepiejuosabiałKozaka-
rycerza,dlategoteżpieśńwybrałagosobienakochanka,aimięjego
rozsławiłosięnacałejUkrainie.
Wostatnichczasachzostałpodpułkownikiemperejasławskim,ale
pułkownikowskąwładzęsprawował,bostaryŁobodasłabojużtrzymał
