Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12◆Wstęp
Potrzecie,zagadnieniem,którewartorozważyć,jestdyskusyj-
newmoimprzekonaniupojęcienmniejszości”19.Sądzę,żebardziej
otwartąkategorią,którąposługujęsięwniniejszejrozprawie,może
byćngrupa”:nspołeczno-kulturowa”bądźnnarodowościowa”.Kon-
struktnmniejszości”postrzegamjakozakładającyodniesieniedoja-
kiejśnwiększości”igenerującyantynomięncentrum-peryferie”.Nie
wydajesię,bypojęcienmniejszości”byłodokońcanrzeczywiste”,zde-
finiowanewpodmiotowymdialoguzdanągrupą.Zwykleoweklasy-
fikacjepowstawaływstosunkudoowychgrup20.Innymisłowy,model
współżyciawyrażającysięwpojęciunmniejszości”implikujehierar-
chizacjęipostrzeganieżyciaspołecznegojakongrystrategicznejmię-
dzyaktoramiwyznaczonymiwramachpodziału”,wodniesieniudo
pracy,państwaczykultury21.Kategorianmniejszości”,jakoprodukt
określonegosystemu,nasuwarównieżskojarzeniaznobcym”,wrozu-
mieniunegzotycznegoegzemplarzanależącegodoinnegoświata”,tego,
ktonzzałożeniajestsłabym,uciskanym”,npasywnym”,npotrzebują-
cymopiekiprzedmiotemwładzy”22.Tymczasemposzczególnegrupy
społeczno-kulturoweiiRzeczypospolitejstanowiłynodrębnejakby
społeczeństwa”,zuwaginabogactwostrukturwewnętrznychisfery
przekonańnatematswejtożsamości.Przyczymżadnazezbiorowo-
ścinnieżyłażyciemsamowystarczalnymiwszerokimzakresiefunk-
cjonowaławłącznościzinnymiwobrębiespołeczeństwaglobalnego
Polskimiędzywojennej”23.Wtakimteżkontekścienodmienność”po-
strzegamjakowartośćkonstytuującąkażdązninności”-stanowią-
cychkomponentyzróżnicowanejwewnętrznieprzestrzeniokreślanej
mianemiiRzeczypospolitej-jakPolacy,Litwini,Białorusini,Tatarzy,
Ukraińcy,ŻydziczyNiemcy.
19Natematkategoriinmniejszościnarodowychietnicznych”zob.np.Z.Bokszań-
ski,Tożsamościzbiorowe,Warszawa2005;P.Sztompka,Socjologia.Analizaspo-
łeczeństwa,Kraków2002;K.Warmińska,Tatarzypolscy.Tożsamośćetniczna
ireligijna,Kraków1999,s.142.
20Por.M.Turowski,Delegitymizacja.Islamofobia,nowyrasizmadylematyantyra-
sologii[w:]V.Geisser,Nowaislamofobia,Warszawa2009,s.147-148.
21Tamże,s.156-157.
22Por.E.Domańska,Opoznawczymuprzywilejowaniuofary(Uwagimetodolo-
giczne)[w:](Nie)obecność.Pominięciaiprzemilczeniawnarracjachxxwieku,
red.H.Gosk,B.Karwowska,Warszawa2008,s.23-25.
23J.Żarnowski,Społeczeństwo[w:]W.Mędrzecki,S.Rudnicki,J.Żarnowski,Spo-
łeczeństwopolskiewxxwieku,Warszawa2003,s.18-19,28-31;Z.Bokszański,
Stereotypyakultura,Wrocław2001,s.94.
