Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
warunekmożliwiepełnegozrozumieniazebranych
wantologiitekstów.Kolejnymniedopuszczalnym
nadużyciembyłobyumieszczeniefrancuskiejkulturylat
trzydziestychiczterdziestychXVIIwiekupodhasłem
baroku.WprzeciwieństwiedoPolski,WłochczyHiszpanii
nurtokreślanytymmianemzajmujeweFrancjidość
skromneidyskusyjnemiejsce.Wodniesieniudoestetyki
czasówLudwikaXIIImożnamówićconajwyżej
oobecnościcechbaroku15.
Wobecklęskipróbsyntetycznegookreślenia
zastosowaćmożnakryteriumzewnętrzne,umieszczając
estetycznąmyśllattrzydziestychiczterdziestychXVII
wiekuwsferzewpływówemblematycznejpostaci
–kardynaładeRichelieu.Powszechnieznanyjestjego
decydującywkładwrozwójfilozoficznejipolitycznej
koncepcjiabsolutyzmuwładzykrólewskiej;doniemniej
znanychfaktówzaliczasięzainteresowanietego
duchownegoimężastanusztukąteatru.Zupływemlat
stałosięonoczymświęcejniżwyrazemosobistegogustu.
Aspirującdomianakonesera,Richelieuwywarłznaczący
wpływnateatrswojejepoki–otoczyłdramatopisarzy
opiekąfinansową,przyczyniającsiędoichspołecznego
awansu16.Utrwaleniuwpływówpaństwanakulturęmiało
takżesłużyćpowołaniew1635rokuAkademii
Francuskiej17.
Zestawienietychwewnętrznychizewnętrznych
kryteriówujawnianapięciewłaściwemyślitegookresu.
Zjednejstronyzaznaczasiętuciążeniekujedni,
politycznemucentrumwyznaczanemuprzezabsolutną
monarchię,zdrugiej–widocznajestfascynacja
mnogością,wyczuwalnąwewzajemnymuzupełnianiu
izderzaniusięelementówróżnychartystycznychczy
intelektualnychnurtów(wsztukachplastycznych:
manieryzm,barok,klasycyzm;wretoryce:attycyzm,
azjanizm,hispanizm;wzakresiekoncepcjifilozoficznych
iteologicznych:humanizm,reformacja,kontrreformacja,
racjonalizm,gnoza,demonologia,scholastyka,
gassendyzm,kartezjanizm18,epikureizm,panteizm,
ateizm).Twardapodstawa,naktórejmiałbysięwspierać
