Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.ŻycieidokonaniaJanuszaKorczaka
27
czyto,żemógłotychdoświadczeniachzapomnieć.Protestprzeciwko
krzywdzeniudzieckabyłwięcuniegopostawą,którapojawiłasiębar-
dzowcześnieirozwijaładoostatnichchwilżycia.JakpiszeJoannaOl-
czak-Ronikier,nietykalnośćfizycznadzieckatofundamentalnytematjego
działalnościpisarskiejiwychowawczej62.Wcześniejjednakkontynuował
edukację,uczęszczającdopraskiegogimnazjum63.Stałosięonoproto-
typemszkołyprzedstawianejprzezKorczakawopowiadaniuFeralnyty-
dzień64.Opisująctamteczasy,niezajmowałsiędramatamiwynikającymi
zpolitykirusyfikacyjnej,alebardziejinteresowałgokonfliktspołeczny
ipsychologicznymiędzydorosłymiadziećmi.Pojednejstroniebyłwrogi
systemszkolnyibezduszninauczyciele,podrugiejwychowankowie
poniżaniizastraszani65.Korczaktenegatywnedoświadczeniaprzeży-
wałtymmocniej,żeniekompensowałoichwpełniśrodowiskorodzinne
Goldszmitów.
AtmosferadomurodzinnegoKorczakabyławprawdziewolnaod
przemocyfizycznej,aleniemożnajejuznaćzakorzystnąwychowaw-
czo66.Matka,opisanawjegoPamiętniku,jawisięjakoosobanieustannie
martwiącasięosyna67.Dzisiajpedagodzyokreślilibyjakorodzicazpo-
stawąlękową,aletakżeprzejawiającegonadmiernydystans.Natomiast
ciepłeibardzobliskierelacjełączyłyKorczakazbabcią,którejczęsto
zwierzałsięzeswoichprzemyśleń,darzączaufaniem68.Wedługre-
lacjiKorczakaojciecbyłosobąniewieleczasupoświęcającąrodzinie.Syn
postrzegałgojakodespotęiosobęzmiennąorazniekonsekwentną,conie
byłobezznaczeniadlajegodorosłegożycia.Ponadtoojciec,zdradzają-
cymatkęiprowadzącyzbytwystawnytrybżycia,angażowałposiadane
środkiwniepewneinwestycje.Szybkozacząłbankrutowaćiabyzdobyć
pieniądze,wyprzedawałcocenniejszeprzedmiotyzwyposażeniadomo-
wego.Matka,zastraszanaiskoncentrowananaojcu,niekompensowała
62J.Olczak-Ronikier,dz.cyt.,s.61.Por.E.Dauzenroth,JanuszKorczak…,s.19.
63E.Dauzenroth,JanuszKorczak…,s.19.
64J.Korczak,Feralnytydzień,J.Mortkowicz,Warszawa1913;Zob.M.Dobek,Wycho-
wawczewaloryutworówJanuszaKorczakadladzieciimłodzieży,w:ŻycieitwórczośćJanusza
Korczakajakotematfilozoficzno-pedagogicznejrefleksji,red.A.Tchorzewski,Wydawnictwo
UczelnianeWSP
,Bydgoszcz1979,s.128–129.
65J.Olczak-Ronikier,dz.cyt.,s.67.
66H.Mortkowicz-Olczakowa,dz.cyt.,s.31.
67J.Korczak,Pamiętnikiinnepisma…,s.43,45,47,69,113;J.Bińczycka,Spotkanie
zKorczakiem…,s.103;M.Falkowska,dz.cyt.,s.50–51;B.Smolińska-Theiss,Korczakowskie
Narracje…,s.28.
68J.Olczak-Ronikier,dz.cyt.,s.48–49;M.Falkowska,dz.cyt.,s.49–50;J.Korczak,
Pamiętnikiinnepisma…,s.12.