Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
MARCINLUBAŚ
destrukcjainstytucjichroniącychdotychczasowąhierarchięspo-
łeczną),aleniezostałrównieżpoprzedzonyżadnymnowymuto-
pijnymprojektempolitycznym.JakzauważyłzresztąJerzySzacki,
upadekkomunizmuuznanoraczejzakresnieudanychposzukiwań
niżpoczątekszukaniaczegośnowego(Szacki1999,s.126).Natym
jednakniekoniec.Trzebajeszczewyjaśnić,dlaczegotradycjona-
lizacjawkrajachpostkomunistycznychprzyjmujetakąanieinną
postać.Abyzrozumiećówfenomenkulturowejrestauracji,musi-
mypotraktowaćwspółczesnąepokęjakoreakcjęnarewolucjęko-
munistyczną.Podobniejakwinnychzakątkachświata,falaruchów
odnowytradycjibędzieniezrozumiała,jeślinieweźmiemyzarazem
poduwagęwcześniejszejpolitykiodgórnego,siłowegomodernizo-
waniarozmaitychspołeczności,częstowiążącegosięzpryncypial-
nymoczyszczaniemichdziedzictwakulturowegozokreślonych
składnikówuznanychprzezpaństwowychmodernizatorówzanie-
zgodnezduchemnowoczesności.
Trudnoteżanalizowaćprocesyrekonstrukcjipraktykidyskur-
sówkulturowychwoderwaniuodgłębszychglobalnychprzemian
ekonomicznychipolitycznychwynikającychzzanikumodeluka-
pitalizmuokreślanegojako„fordyzm”bądź„nowoczesnośćzorga-
nizowana”iwyłonieniemsięgospodarkikapitalistycznejopartejna
tzw.płynnejakumulacji(por.klasycznestudiumDavidaHarveya:
Harvey1989,zob.teżWagner1994).Tanowapostaćkapitalizmu
ściślewiążesięzkryzysempaństwadobrobytu,politykipełnego
zatrudnienia,układówzbiorowych.Następujederegulacjagospo-
darek,przyśpieszenieobrotuiintensyfikacjaprzepływukapitałów.
Uelastyczniasięrynekpracy.Efektemnowegoglobalnegoładu
gospodarczegojestniestałośćiniepewnośćzatrudnienia,poczucie
brakubezpieczeństwasocjalnegoiegzystencjalnegowwielugru-
pachspołecznych.Wsytuacjigdyaniprzedsiębiorstwa,aniagen-
dypaństwaniewzmacniająpoczuciabezpieczeństwaistabilności,
aktorzyodwołująsiędotychregułizasadintegracjispołecznej,
któremają,bytakrzec,„podręką”lub,któremogązrekonstruo-
waćwoparciuoistniejąceprzekazykulturowe.Przeważniesątote
zasady,regułyiwyobrażenia,którewokresie„fordyzmu”czyteż
„nowoczesnościzorganizowanej”(czyliinterwencjonizmupaństwa
istabilnościzatrudnieniawwielkichprzedsiębiorstwach)odgrywa-
łydrugorzędnąrolęjakomechanizmyintegracjispołecznej.Chodzi
tuoczywiścieowięziisiecipowstającewoparciuopokrewieństwo,
