Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Tradycjaazmianaspołeczna
11
tradycjibędącychefektemtakzwanychwojenokulturęlubnowej
politykitożsamościowej1.Koncepcjeianalizytegorodzajunie-
odmienniekoncentrująsięnaprocesachtworzeniaiodtwarzania
tradycjirozumianychjakokomplekspraktykspołecznychprowa-
dzącyjużtodoreprodukcji,jużtodokonfliktówiprzeobrażeńspo-
łecznych.Nietraktujemyzatemtradycji,jaksiętoniekiedyczyni,
jakozastanegoukładuuwarunkowańposzczególnychdziedzinlub
całościnaszegospołecznegożycia.Przyjętaniżejperspektywaba-
dawczaumożliwiabadanietradycji-czylitreściiformkulturo-
wychwcześniejjużświadomieutrwalonychwdyskursachiprakty-
kachspołecznych,alerównieżtradycjonalizacji,tj.niezawsze
udanych,częstomotywowanychodmiennymiiskonfliktowanymi
wizjamikulturowymi,wysiłkównarzeczutrwalaniakulturowych
formitreścizuwaginaichrzekomąlubprawdziwądawność.
Potrzecie,naszeanalizynietylkowskazująnadużeznaczenie
badańnadtradycjąitradycjonalizacjądlateoretycznychrozważań
nadprzyczynami,przebiegiemikonsekwencjamipostkomuni-
stycznejtransformacjispołeczno-ustrojowej,alezarazemujawnia-
jąspecyfikęantropologicznejperspektywywbadaniachtradycji
izmianyspołecznej.Oczywiściesocjolodzydostrzegli,żewspół-
czesnepostacitradycjonalizacji,czyliożywianieprzedwojennych
odmiannacjonalizmu,intensywnośćpolitycznegooddziaływania
religiiwżyciupublicznym,rekonstrukcjerozmaitychobyczajów
regionalnychietnicznych,tozjawiskapoprostuistotnedlazro-
zumieniaprzemianustrojowych.Skupiającsięnablaskachicie-
niachpostkomunistycznejmodernizacji,rozważanoodnawianie
iodtwarzanietradycjigłówniepodkątemjegoznaczeniadlapro-
cesówrozwojuspołecznego:jakoczynnikalbohamujący,albo
przyśpieszającyrozwójekonomicznyigospodarczy.Natymtle
powstawałyteżmiędzybadaczaminajgorętszespory.Tymczasem
wantropologiispołeczno-kulturowej-dyscypliniewmniejszym
stopniuzogniskowanejnaproblematycerozwojuspołecznegoniż
jej„siostra”socjologia,fenomenrewitalizacjitradycjipotraktowa-
nopoprostujakowymiarprocesówzmianyireprodukcjikulturo-
1Piszącowojnachokulturę,mamnamyślinietylkoznanykonfliktideowy
międzyliberałami(lewicą)ikonserwatystami(prawicą)wStanachZjednoczo-
nych,alerównieżpodobnesporywinnychkrajach,takżewPolsce.Rodzajem
wojnyokulturęnarodzimymgrunciejest,naprzykład,słynnyjużspórdotyczący
IVRzeczpospolitej.
