Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chodzenia.Nicwchodzeniuniedziejesięnpoprostu”
,gdyżchodze-
niejestsposobembyciaipoznawaniaświata;jestporuszeniemciała
sygnalizującymnmanieręducha”
.WczwartejksiędzeRadosnejwie-
dzyczytamy:nSąpewnemanieryducha(ManierendesGeistes),które
zdradzająpospolitelubpółpospolitepochodzenienawetwielkich
umysłów-zdradzaichmianowiciechódikrokmyśli;nieumiejąkro-
czyć”18.Zwróćmyuwagę:rytmnaszegomarszujestrytmemnaszych
myśli,araczejodwrotnie-myślwcielasięwrytmiczneporuszenia
ciała.WszakNietzschebezogródekmówiochodzieikrokumyśli,
GangundSchrittihrerGedanken.Polskienkroczyć”nieodnosisięwięc
douroczystegocharakteruruchu,leczpróbujedodatkowozaakcen-
towaćfaktchodzenia,wydobyćgozmgłyprzyzwyczajeńipostawić
przednamijakoproblemifaktzadziwiający.Nietylkofizyczno-
-fizjologiczny,aletakżementalny.Widaćtowyraźniezdalszegociągu
aforyzmu,gdzieto,conazwanonkroczeniem”
,zostajejakbyodwołane,
postawionepodznakiemzapytania:nNawetNapoleon,kuswemugłę-
bokiemuubolewaniu,nieumiałkroczyćpoksiążęcemui»prawowicie«
przyokazjachtakich,jakkoronacjeitympodobne,gdytaumiejętność
naprawdęsięprzydaje:takżewtedyporuszałsięjakdowódcaoddziału,
dumnieizarazemszybko,izcałątegoświadomością”
.Czymjestwięc
gehen?Stanowirodzajchodzeniawynikającyzpodwójnejzgodności-
ciałaimyśliorazciałaisytuacji.Przypuszczam,żetęzgodnośćnazywa
Nietzschenprawowitością”(»legitim«gehen):gdymyślzostajewcie-
lona,aciałomiękkoilekkowchodziwotulinęzdarzenia,wówczas
nkroczymy”
,czyliidziemynpoksiążęcemu”(fürstenmässig).
11.
Nietzsche,takbardzoprzywiązanydomyśliwcielonej,bezustannie
zmieniaadresy,przenosisięzmiejscawmiejsce.WliściedoFranza
overbecka,pisanymwNiceiwstyczniu1887roku,filozofdokonuje
bilansu:nWczorajnaliczyłem21mieszkań,jakiezajmowałempodczas
7zimwGenuiiNicei[ł].obejrzałemtuwciąguostatnichmiesięcy
18F.Nietzsche:Radosnawiedza.Przeł.M.Łukasiewicz.Gdańsk:słowolob-
razlterytoria,2008,s.185.
18
