Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcieiuzasadnieniezakazuzawieraniaumówospadek...
Takżeiwtymwypadkurozwiązaniaprawneprzyjętewposzczególnych
systemachprawnychróżniąsięniecomiędzysobą.Niektóresystemyprawne
dopuszczająnietylkojednostronne(zawierającerozrządzeniatylkojednej
strony)iobustronne(zawierającerozrządzeniaobustronumowy)umowy
dziedziczenia,lecztakżeumowywielostronne(np.prawoniemieckie).
Niekiedyistniejąteżograniczeniacodostrontakichumów(np.dostępność
umówtylkodlamałżonkówlubnarzeczonych,podwarunkiemżezawrą
małżeństwo),codorodzajudopuszczalnychrozrządzeńspadkowych(czy
tylkoustanowieniespadkobiercy,czytakżeinnerozrządzenie)iwreszcie
codokręgubeneficjariuszytychrozrządzeń(tylkostronyumowyczyrównież
osobytrzecie)31.
Umowydziedziczenia,tamgdziedopuszczoneprzezsystemprawny,
czynnościamiprawnyminawypadekśmierci(mortiscausa).Niejednak
rozrządzeniamiostatniejwoli,ponieważniesłużądysponowaniumajątkiem
nawypadekśmierciorazniemożnaichodwołaćprzezjednostronnączyn-
nośćprawną.Zamiastodwołalności-będącejjednąztrzech(obokjedno-
stronnościicharakterumortiscausa32)immanentnychcechtestamentujako
czynnościprawnej-wprzypadkuumówdziedziczeniadrogąprawną,na
którejmożliwejestnanulowanie”ichskutkówprawnych,jestnastępcza
umowastronmającazaprzedmiotuchylenieskutkówzawartejwcześniej
przeznieumowydziedziczenia.
Zakazzawieraniaumówospadekprzejętyzostałdokodeksucywilnego
zart.58k.z.,którybrzmiałniemalidentyczniejakart.1048k.c.(nUmowa
ospadekpoosobieżyjącejjestnieważna,zwyjątkiemprzypadków,przewi-
dzianychwustawie”).Wyjątekodzakazuzart.58k.z.przewidywał§312
ust.2kodeksucywilnegoniemieckiegowbrzmieniuustalonymwart.XXVIII
rozporządzeniaPrezydentaRzeczypospolitejzdnia27października1933r.
31Zob.np.M.Pazdan,Umowydziedziczeniawpolskimprawieprywatnymmiędzynarodowym,SIS
1979,nr5;tenże,Oumowachdziedziczeniazawieranychprzedpolskiminotariuszami,Rej.1996,
nr4-5,s.60in.;tenże,Czynnościnotarialnewmiędzynarodowymprawiespadkowym,Rej.1998,
nr4,s.112-113;A.Duda,Umowadziedziczeniawprawieniemieckim-pojęcieimocwiążąca,
Rej.2004,nr3-4,s.116in.;E.Rott-Pietrzyk,Umowadziedziczenia-uwagidelegelataidelege
ferenda,Rej.2006,nr2,s.166in.
32Wystąpienietychtrzechcechjestkonieczne,abymożnabyłomówićotestamenciejakoczynności
prawnej-zob.np.E.Skowrońska-Bocian,Prawospadkowe,Warszawa2011,s.72.
37