Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Ustawowyzakazzawieraniaumówospadekpoosobieżyjącej
Przepisywprowadzającekodekszobowiązań(Dz.U.Nr82,poz.599
zpóźn.zm.)33.Stosowniedoart.XXVIIIprzepisówwprowadzającychkodeks
zobowiązań,znajdującegosięwrozdzialeIVnPrzepisyszczególnedlaobszaru
mocyobowiązującejkodeksucywilnegoniemieckiego”,§312ust.2kodeksu
cywilnegoniemieckiegootrzymujenastępującebrzmienie:nUmowa,jaką
zawierająmiędzysobąprzyszlispadkobiercyustawowioustawowączęść
spadkulubozachowekjednegoznich,powinnabyćpodnieważnościąza-
wartawformieaktunotarialnego”.
Uzasadnieniezakazuzawieraniaumówdziedziczenia(umówdziedziczenia
sensustricto-jakchcąniektórzy)jestdośćoczywiste.Chodzimianowicie
oto,żekrępowałybyonestronyzawierającetakąumowę.Pozawarciu
umowydziedziczenia,odmiennieniżmatomiejscewprzypadkutestamentu,
którytestatormożewkażdejchwiliodwołaćbezpotrzebypodawaniauza-
sadnieniatakiejswojejdecyzji,anulowanieskutkówprawnychtakiejumowy
byłobymożliwejedyniewdrodzeumowyuchylającejwcześniejzawartą
umowędziedziczenia.Zróżnychwzględówtakinastępczykonsensusmiędzy
stronamimógłbybyćniemożliwylubbardzotrudnydoosiągnięcia.Tym
samymdopuszczenieistnieniaumówdziedziczeniakłóciłobysięzzasadą,
wmyślktórejspadkodawcajestuprawnionydookreśleniajegoostatniej
wolidochwilijegośmierci(ambulatoriaestvoluntastestatorisusquead
mortem).
Wogólezresztąwpiśmiennictwiewskazujesię,itopocząwszyodregulacji
prawnejzawartejwart.58k.z.,żezakazzawieraniaumówospadekpo
osobieżyjącejjestwynikiemobawy,żemogłybyonewywoływaćnpokusę
targnięcianażyciespadkodawcy”postronietychosób,któreztakich
czynnościprawnychbyłybyuprawnione34.ZtegowzględuM.Niedośpiał
czynnościtakieuznajezasprzecznezzasadamiwspółżyciaspołecznego,jako
nwystawiającenaszwankżyciedarczyńcy”35.A.Kubasstałnastanowisku,
żedopuszczenieumówospadekpoosobieżyjącejmogłobyponadtoprowa-
33Zob.J.Korzonek,I.Rosenblüth,Kodekszobowiązań.Komentarz,t.I,Kraków1934,s.129.
34Zob.R.LongchampsdeBérier,Zobowiązania,Lwów1939,s.150;J.Namitkiewicz,Kodekszobo-
wiązań.Komentarzdlapraktyki,t.I-Częśćogólna,Łódź1949,s.89.
35Zob.M.Niedośpiał,Darowiznanawypadekśmierci,PiP1987,nr11,s.53.
38