Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Zapachynieodłącznączęściązmysłowegodoświadczaniaotaczającegonas
świata,węchzaśstanowipierwszyewolucyjniezmysł,którynaswnimkiero-
wałiorientował.Cywilizacja,budujączaufaniedowzrokuisłuchu,stop-
niowoodwracałanasząuwagęodświadomegokorzystaniazwęchujakośrod-
kazdobywaniainformacjiośrodowiskużycia.Wrazzjejrozwojemwrażenie
węchowebyłocorazbardziejmarginalizowane,odbieranomuwagęiwiary-
godność,przesuwającjewżyciuspołecznymwwydzielone,niekiedydość
ściśleirestrykcyjniezamknięteobszary.Ajednakdoznaniewęchowenigdy
nieprzestałobyćistotnymskładnikiemdoświadczeniakulturowegoczło-
wieka.Uwikłanejestonowniewnajrozmaitszysposób,apoświadczeniatych
związkówznajdujemyrównieżwjęzyku.
Wnajnowszychczasachzainteresowanietymzapomnianymzmysłemza-
czynapowracać.Jegorenesanswidocznyjestzwłaszczawmyślinaukowej
Zachodu,fenomenzapachuiwęchustajesięwniejbowiemcorazchętniejpo-
dejmowanymtematembadańantropologicznychiposzukiwańocharakterze
interdyscyplinarnym.
Niniejszapraca,którejprzedmiotemjestmetaforykazwiązanazzapachem
ipercepcjąwęchowąwewspółczesnymjęzykupolskim,mieścisięwnurcie
poszukiwańlingwistycznychspinającychobszarykulturyijęzyka,łączących
ichdopełniającesięperspektywybadawcze.Opracowaniemateriałuwynika
zprzyjęciamodelujęzykoznawstwapostrzegającegojęzykjakoskładniksze-
rokopojętegodoświadczeniakulturowego,świadectwomyśleniaczłowieka
oświecieipojmowaniajegozjawiskorazprawidłowości.Przyjęciezałożenia
osadzeniaomawianychzjawiskjęzykowychwtakimkontekścieznajduje
odzwierciedleniewstrukturzepracy.
Rozdział1zarysowujepozajęzykowetłobadańzjawiskazapachuiper-
cepcjiwęchowejwjęzyku.Omówionajestwnimrolazapachuiwęchuwbio-
logicznymdoświadczeniuczłowieka,przedstawionapokrótcekulturowahi-
storiazapachu,atakżeewoluującewhistoriipoglądynatematmiejsca
zapachuwhierarchiizmysłów.Ichrelatywnośćukazanajestnatlewagiwę-
chudlainnychspołecznościkulturowych.Rozdziałtenprzybliżarównież
próbyuporaniasięnaukizfenomenemzapachuiprzedstawiawspółczesny
stanwiedzynatematmechanizmówpercepcjiwęchowej,jejuwarunkowań