Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zanimzaczniemyszukaćodpowiedzinatepytania,nale-
żałobytekstywspomnianychautorówskonfrontowaćznie-
którymi,moimzdaniemnajbardziejpodobnymi,wątkami
anglosaskiej,francuskiej,atakżepolskiejfeministycznej
krytykiliterackiej.
ArtykułŽenavpoesiialiteratu;eŠaldarozpoczynaod
stwierdzenia,żecałahistoriamilczynatematpewnejdzie-
dziny,którawcałościjestdziełemkobiety.Krytykokreśla
jąmianem„sztukamiłości”
3.Możnabywtymmomencie
uznać,żejesttokolejnemęskiewyobrażenieospołecznej
funkcjikobietyjakoniezastąpionejdostarczycielkidoznań
erotycznych.Rozumienieprzezautorapojęcia„miłość”
(láska)jestjednakodmienneodówczesnychkonwencjonal-
nychujęć−jegoomówieniemzajmęsiępóźniej.Wtym
stwierdzeniuwartoprzedewszystkimzwrócićuwagęna
kwestięzagubieniakobiecegodziedzictwawhistorii.Šalda
zadajedalejpytanie:
(...)gdziesąkobiety(...)?Gdzieichimiona?Wiatrprzyniósłnam(...)
ichkilkanawpółlegendarnych,nawpółhistorycznych(...).Stałosię
totylkowtedy,kiedyloszaniósłjenatory,gdzieprzypadkiempadało
światłowielkichwydarzeńijeżeliuwięziłichprostoduszność,odda-
nieiwiernośćwhistoriipodstępu,przebiegłościioszustwaipodał
namjewżelaznejklatcejakuwięzioneptaki.(...)Wpozostałych
przypadkachpochłonęłajeciemność,aichczynów,byćmożenawet
bardziejbohaterskichniżzdobywaniemiast,budowaniemurów
obronnych,wieżlubświątyń,albopisaniesławnychwierszy,niktjuż
nieznainiedowiedziałsięonichniktspozakręguosóbnajbliższych
–któreichniezrozumiałyiniedoceniły
4.
———
———
3„UmĆnílásky”.F.X.Šalda,Ženavpoesiialiteratu;e,[w:]tegoż,
Bojeozít;ek,Praha1948,s.53.
4„(...)kdejsouženy(...)?Kdejejichjména?VĆtrydoneslynám(...)
nĆkolikajejichpololegendárních,polohistorickýchjmen(...).Staloseto
jentehdy,zanesl-lijeosudnadráhy,kampadalonáhodousvĆtlovelikých
dĆjfi,auvĆznil-lijichprostoduchost,oddanostavĆrnostdohistorielsti,
chytráctvíapodvoduapodalnámjevtétoželeznéklecijakozajatéptáky.
(...)Jinakpohltilajetmaaćinyjejích,snadhrdinnĆjšíneždobytímĆst,
vystavĆníhradeb,vĆžínebochrámfi,nebonapsáníslavnýchbásní,nezná
nikdoanezvĆdĆlonichnikdovyjmakruhosobnejblížezúćastnĆných
–kteréjichnepochopilyaneocenily”.Tamże,s.55–56.
24