Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
I.SłużbacywilnawPolsce
ograniczeniapatologiiadministracyjnych,alejednocześniestarająsięzachować
zdroworozsądkoweregułyzarządzania.Zjednejstrony,urzędnicypaństwowi
majązazadaniepromowaćisłużyćdobrupublicznemu,anieinteresommi-
nistraczyjegopartiipolitycznej.Zdrugiejjednakstrony,koniecznajestbliska
współpracazministrem,wstosunkudoktóregopowinnibyćlojalni”[Grosse
2000,s.79].Grossezwracateżuwagęnaszczególnezagrożeniepolityzacją
administracjiwpaństwachpostkomunistycznych,wtymtakżePolsce,gdzie
brakjasnychkryteriówiregułoddzielającychsferępolitycznąodurzędniczej
powodujeutrwalenienegatywnychcechinawyków,odziedziczonychprzez
administracjępookresiekomunistycznychrządów.
OkoniecznejDdepolityzacji”administracjipublicznejwpaństwachbyłe-
goblokuwschodniegopiszetakżeRoswithaM.(Vita)King,autorkabadań
WhatKindofCivilService?TrendsinPublicAdministrationReforminEasternBaltic
SeaStates[2002]25.Odjejskutecznegoprzeprowadzeniauzależniaonapowo-
dzenierefompostkomunistycznejadministracji,wtymzmianęcharaktery-
stycznejdlaniejkulturyfeudalnejzdominowanejprzezrelacjepatron-klient:
DWysokistopieńupolitycznieniaadministracjiwczasierządówkomunistycz-
nychpodporządkowałurzędnikówpolitykom,wzmocniłfeudalnąkulturęad-
ministracjipublicznejopartąnarelacjachpatronatu.Politycznypatronatstał
siępodstawowymwarunkiemkarierywsłużbiecywilnej.Mającnauwadze
«warunkiwyjściowe»państwpostkomunistycznych,transformacjabędziewy-
magałazasadniczychzmiankulturyorganizacyjnej,wtymwyraźnąseparację
sferypolitykiiadministracji”[King2002,s.4].Wartowtymmiejscuwspo-
mnieć,żepodobnewnioskinatematkomunistycznejkulturyorganizacyjnej
formułowałwswoichpracachJacekTarkowski.Opisującfunkcjonowanieme-
chanizmówspołecznychwwarunkachgospodarkiniedoboru,podkreślał,że
D(ś)odzaraniasystemusocjalistycznegowPolscerelacjepatron-klientza-
wszebyływażnymelementemsystemupolitycznegoigospodarczego.(ś)
Klientelizm,wtymklientelizmpolityczny,tozjawiskonagminnewewszystkich
gospodarkachcentralnieplanowanych”[Tarkowski1994,s.156].Autorkaba-
dańporównawczychstrukturadministracjipublicznejwpaństwachpostkomu-
nistycznych-analizującwypowiedziurzędnikówsłużbycywilnejipolityków
natematistniejącychwichkrajachpraktyk,dotyczącychwzajemnychrelacji
międzyurzędnikamiizwierzchnikamipolitycznymi-stwierdza,żezdaniemzde-
cydowanejwiększościurzędnikówapolitycznośćsłużbycywilnej,choćkonieczna,
25Autorkabadańdepolityzacjędeniujejakooddzieleniesferypolitykiisłużbycywilnej.
DWymagatoograniczeniabezpośredniejkontroliiwpływówpolitycznychnasłużbęcywilną.
Celempowinnobyćzwiększenieliczbyniepolitycznych,profesjonalnychurzędników,którzy
będągwarantowaćkontynuacjęzadańpaństwa,przyzmianachrządów”.Podstawębadaństa-
nowiło56wywiadówprzeprowadzonychzurzędnikamisłużbycywilnejipolitykamiwEsto-
nii,naLitwie,wPolsceiCzechach.Zob.R.M.King,WhatKindofCivilService?TrendsinPublic
AdministrationReforminEasternBalticSeaStates,February10,2002,<http://www.cerge.cuni.cz/
pdf/gdn/RRCI_64_paper_01.pdf>.