Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
-trzebastwierdzić,żejednostki(podmioty)samorząduterytorialnegomająpubliczne
prawopodmiotowedosamodzielnegowgranicachustawywykonywaniazadańpub-
licznych.Zabezpieczeniemtegopublicznegoprawapodmiotowegojestprawodownie-
sieniaskargiprzezj.s.t.dosąduadministracyjnegonaaktynadzoru18.
Zadaniempaństwajestzabezpieczenierealizacjizasadypraworządnościilegalności
działaniawładzypublicznej19.Kontynuując,wzwiązkuzpowyższązasadąprawo-
rządnościustrojodawcapowinienzapewnićizapewnianadzórnaddziałalnościąj.s.t.
Jestonnadzoremograniczonym(inaczejnazywanymweryfikacyjnym)dokryterium
legalności.Stądwuproszczeniumówisię,żedecentralizacjatonadzórograniczony
dokryteriumlegalności,czylizgodnościzpowszechnieobowiązującymprawem.Zko-
leicentralizacjatonadzórpełny,dodatkowo,opróczlegalności,korzystającyzkryte-
riumrzetelności,gospodarnościizgodnościdziałaniazpolitykąrządu.Nadzórpełny
jesttypowydlaadministracjirządowejscentralizowanej.Konstytucjawymieniawspo-
sóbenumeratywnyorganynadzorunaddziałalnościągminyipozostałychj.s.t.;są
nimi:wojewoda,regionalneizbyobrachunkowe,PrezesRadyMinistrów(art.171Kon-
stytucji).Izbysprawująnadzórnaddziałalnościąj.s.t.wzakresiesprawfinansowych
określonychwustawieorazdokonująkontroligospodarkifinansowejizamówieńpub-
licznych.Działająnapodstawieustawyoregionalnychizbachobrachunkowych.
Organynadzorumogąstosowaćwobecdziałalnościorganówj.s.t.określoneprawem
aktynadzorutypurepresyjnegoiosobowego20.Sejm,nawniosekPrezesaRadyMini-
strów,możerozwiązaćorganstanowiącysamorząduterytorialnego,jeżeliorganten
rażąconaruszaKonstytucjęlubustawy(art.171ust.3Konstytucji).PonieważSejm
niestanowiorganunadzoru,natęuchwałęnieprzysługujeskargadosądu.
Samorządterytorialnyistniejepoto,abyzaspokajaćpotrzebywspólnotysamorzą-
dowejprzezwykonywanezadaniapubliczne.Wkonsekwencjiwykonywaniezadań
publicznychstanowiprzestrzeńprzejawianiasięirealizowaniazarównosamodziel-
18Natematpublicznychprawpodmiotowychzob.W.L.Jaworski,Naukaprawaadministracyjnego.Zagad-
nieniaogólne,Warszawa1924,s.105-106,T.Bigo,Prawoadministracyjne.Częśćogólna(stenogramwykła-
dówuniwersyteckich),Lwów1932,s.55-62,W.Jakimowicz,Publiczneprawapodmiotowe,Kraków2002,
s.206-216.
19Niestetyzupełnieinnąkwestiąjestto,jaktenobowiązekjestwykonywanyzuwaginapolityczneuwarunko-
waniainstrumentalizującesytuacyjniedziałalnośćorganówwładzypublicznej,zob.zalecenieKomisji(UE)
2016/1374z27.07.2016r.wsprawiepraworządnościwPolsce(Dz.Urz.UEL217,s.53);zalecenieKomisji
(UE)2017/1520z26.07.2017r.wsprawiepraworządnościwPolsceuzupełniającezaleceniaKomisji(UE)
2016/1374i(UE)2017/146(Dz.Urz.UEL228,s.19);zalecenieKomisji(UE)2018/103z20.12.2017r.wspra-
wiepraworządnościwPolsceuzupełniającezalecenia(UE)2016/1374,(UE)2017/146i(UE)2017/1520
(Dz.Urz.UEL17z2018r.,s.50).
20Szerzejzob.P.Chmielnicki,AktynadzorunaddziałalnościąjednosteksamorząduterytorialnegowPolsce,
Warszawa2006.Coniezwykleistotne,gminieipozostałymj.s.t.przysługujeprawodowniesieniaskargi
dosąduadministracyjnegonaaktynadzoruorganównadzoru(art.3§2pkt7p.p.s.a.).
IwonaNiżnik-Dobosz
31
