Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Wyzwaniadlapaństwjakopodmiotówpolitykizagranicznej23
nietylkobuntujesięprzeciwMcŚwiatowi,aleznimwspółdziała,aMcŚwiatnietylko
Dżihadowizagraża,leczodradzagoiwzmacnia.Tworząwłasneprzeciwieństwa
ipotrzebująsięwzajemnie”[Barber2007,s.9].Obydwaprądycywilizacyjnemają
jednąwspólnąponurącechę:sąwrogousposobionedosuwerennegopaństwa,pod-
kopującjegodemokratyczneinstytucje.Dżihadniszczypaństwopoprzezfanatyczne
ataki,walkiplemienne,aktyterroru.McŚwiatniszczypaństwopoprzezglobalizację
rynkuizacieraniegranicmiędzypaństwami.Wobydwuprzypadkachobserwujemy
wrogośćdoideispołeczeństwaobywatelskiegotworzonegonapewnymkanoniecnót
iwartości.Dżihadchcebowiemspołeczeństwaopartegonawięzachkrwi,powrotu
dopierwotnegotrybalizmu,McŚwiat,zkolei,chceuczynićzobywateliwyłącznie
konsumentów,którychjedynądewizążyciowąbędziemaksymalizacjakonsumpcji
(nkonsumuję,więcjestem”jakodramatycznaparafrazacogitoergosum).nDżihad
prowadzikrwawąpolitykętożsamości,McŚwiat–bezkrwawąpolitykęzysku”–pisze
Barber[Barber1997,s.12].
Dżihadtoprzedewszystkimintegracjapoprzezdezintegrację.Żebyodzyskać
utraconątożsamośćlubwybudowaćnową,najpierwnależydokonaćaktuznisz-
czenia,częstowimięideałówreligijnych,wamoku,whisterycznymszale.Dżihad
jest,zdaniemBarbera,nwściekłąreakcjąnakolonializmiimperializmorazich
ekonomicznewytwory–kapitalizmimodernizację.Jestróżnorodnościąwstanie
amoku,wielokulturowością,którazmieniłasięwzłośliwynowotwór”[Barber1997,
s.17].Barber,możeniecoprzejaskrawiając,ostrzega,żenTo,cokończysięDżihadem,
możesięzacząćjakoposzukiwanietożsamościlokalnej,zespołuwspólnychcech
służącychprzeciwstawieniusięznieczulającejizobojętniającejuniformizacji,jaką
niesiezesobąprocesuprzemysłowieniaikolonizującakulturaMcŚwiata”.Dalej
Barber,powołującsięnaArthuraSchlesingerajr.,pisze,żeniebezpiecznajestsama
ideawielokulturowości,sygnalizujeonabowiemdrogęprowadzącądodezintegracji.
nZadziwiającejest,piszeBarber,żeniespełna10proc.współczesnychpaństw(jest
ichokoło20)topaństwaprawdziwiejednonarodowe.(...)Tylkowpołowiepaństw
dzisiejszegoświatajednagrupaetnicznastanowi75proc.ludności”.Pozatym
trzebapamiętać,żepaństwa,którewydająsięnarodowojednolite,jakHiszpania
czyJaponia,sąwrzeczywistościwielokulturowe.Barberrysujeponurąperspektywę
dezintegracji:nGdybyzaśzawaruneksamostanowieniaprzyjąćjęzyk,podstawowy
czynnikkonstytuującynaród,wystarczypoliczyć,ilomajęzykamimówisięna
świecie,aokażesię,żerodzinapaństwpowinnawzrosnąćdoponad6tys.człon-
ków”[Barber1997,s.14].
McŚwiattogłównieintegracjaprzezujednolicenie,uniformizację.McŚwiat,
któregoistotąjestwielkiglobalnyrynekipermanentnakonsumpcja,kreujeniden-
tycznezachowania,kosmopolitycznymiejskistylżyciaszerzącysięnacałym
świecie”.Barberwymieniagrupyzawodowe,którychprzedstawicielenajszybciej
ulegająpresjiunifikacji:npilociliniilotniczych,programiścikomputerowi,reżyserzy
