Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
BeataStępień,HenrykMruk
skiemistniejącymoddawna,awtzw.pierwszejfalirozwojustosunkówgospo-
darczychdominowalinarynku,uprawiającrolęnawłasnepotrzeby,łowiącry-
by,hodujączwierzętaprzeznaczonegłówniedopóźniejszejkonsumpcjiczysa-
modzielniebudująciwyposażającswedomostwaidomownikówwniezbędne
(izbędne)sprzęty.Wramachrozwojustosunkówwymianygospodarczej(tzw.dru-
giejfali)nastąpiłwyraźnypodziałnaproducentówikonsumentówprzyjedno-
czesnymzmarginalizowaniuroliprosumentów.WedługA.Tofflerawrazzroz-
wojemtzw.trzeciejfalimamydoczynieniaznawrotemipowiększaniemsię
grupyprosumenckiej,choćprzyczynposzerzaniasiętejwarstwynależyupatrywać
jużniewniedorozwojurynku,ilewjegoskutkachubocznych,przejawiających
sięm.in.reakcjąnaopisanewyżejsprzecznezjawiskawglobalnejkonsumpcji
iprodukcji.Ruchprosumencki,rozumianytutajzgodniezzamysłemprekursora
jakojednoczesnewytwarzanieikonsumpcja,możebyćzatemwspółcześnieod-
bieranyjakoświadomeodejścieczyraczejograniczeniewymianyrynkowej
zpowodunp.niezgodynacharakter(np.jakość,określone,zbytzestandaryzo-
wanewalory)oferty.Wartotujednakzaznaczyćfakt,codosyćczęstowmilczą-
cysposóbpomijasięwanalizachzachowańirozwojutrenduprosumenckiego,
żeprzyczynąsamowytwarzaniamożebyćnietylkobrakakceptacjidlaoferty
rynkowej,alenp.jejbraklubzwyczajniezbytwysokacena.Wartobowiem
przypomnieć,żezjawiskoTofflerowskiejtrzeciejfaliniedotyczywszystkich
miejscnaziemiiniewszystkichgrupkonsumentówwramachtychmiejsc
wjednakowymstopniu.Wgospodarkachrozwijającychsięinajmniejrozwinię-
tychdalejmamydoczynieniazdużągrupąprosumentówwytwarzającychswe
produktyzewzględunawczesnąfazęrozwojumechanizmówrynkowych
(np.krajetzw.CzwartegoŚwiata),świadomeograniczaniejegorozwojuzewzglę-
dówpolitycznych(np.Białoruś,Turkmenistan,Kuba)czywspólnydlatych
wszystkichprzykładowychkrajówchaosinstytucjonalnyzwiązanyzniekompa-
tybilnościąwdrażanegomechanizmurynkowegozobowiązującyminormami
społecznymi(oczymparęzdańniżej).Tentypprosumentów,omówionywspo-
sóbmodelowywtab.1,łączynajczęściejjedenpowód,dlaktóregosamodziel-
niewykonująwielepracidóbr,zamiastnabywaćjenarynku;muszązaspokoić
swepodstawowepotrzebywhierarchiiMaslowa,azracjibiedymuszątoczynić
siłąwłasnychrąk.Takategoriaprosumentówwystępujeteżczęstowniskoupo-
sażonychklasachludnościkrajówrozwiniętychgospodarczo,choćdotyczywęż-
szegoobszarudziałań,np.nieobejmujejużhodowlibydłaczyuprawyroli,ale
dotyczyprzykładowogotowania,sprzątania,usługkosmetyczno-fryzjerskich
czysamodzielnegowykonywaniaremontów.
