Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Społeczno-instytucjonalneuwarunkowaniarozwojutrendu…
19
Zdrugiejstronyskłonnośćdosamowytwarzaniajestteżfunkcjąistnienia
edukacjinieformalnej,instytucjizwyczajowychwyrastającychbezpośrednio
ztradycjidanegorynku.Przykładoworuchprosumenckiwobszarzezbieractwa
leśnegojestwPolsceczyweFrancjiznacznieszerszyniżnp.wWielkiejBryta-
nii(zwłaszczaprzedmasowympojawieniemsiętampolskiejfaliemigracji).
WśródBrytyjczyków,wprzeciwieństwiedoPolakówczyFrancuzów,nadalnie
marozpowszechnionejtradycjipozyskiwaniażywnościpoprzezjejzebranie
wlesie,napolachiłąkach(mowatuogrzybach,jeżynach,jagodach,borówkach
itd.),nawetjeślimieszkasięnatakichterenach.
Sferajakościwykształceniaiogólniepoziomużyciawpływatakżenafor-
męiczęstotliwośćzakupu,choćnależytutajwyraźniepodkreślić,żerozwijanie
przezpodmiotygospodarczesferyproduktówiusługkierowanejdoprosumen-
tówtypuIIiIIIjestwdużejmierzefunkcjązamożnościspołeczeństwa.Przy-
kładowobogatyprosumentwPolsceczęściejkorzystazofertyrynkowejtzw.
ekologicznejżywności(będącwówczasraczejproaktywnymkonsumentem,
anieprosumentemwrozumieniuTofflera),podczasgdyświadomy,alebied-
niejszyprosumentbędziebardziejskłonnydosamowytwarzaniazewzględuna
wysokącenętychproduktówwsklepach.
Rozwójruchuprosumenckiegojestteżuwarunkowanystopniemzaufania
społecznego,atozkoleijestwdużejmierzerezultatemspójnościinstytucji
formalnychinieformalnychdanegorynku
14.PrzykładowoweFrancjicorazpo-
wszechniejsząformąsprzedażysąlokalnesklepydziałającenazasadachkomi-
su,oferującetowarylokalnychwytwórców,którzyzjednejstronyzostawiają
wsklepieprodukty,któresamiwytworzyli,akupująinne,zrobionewpodobny
sposóbprzezswychsąsiadów.WSzwajcariizkoleinormąjestwystawianiena
wozachczywprzydrożnychbudkachproduktówwytwarzanychnalokalnych
polachzkasetkąnapieniądzeicennikiempoto,abykażdyzainteresowanymógł
samodzielniedokonaćzakupów.Dotyczytonietylkoniskocennychdóbr,takich
jakowoce,warzywa,kwiatyczyjajka,aletakżeserów,wyrobówrękodzielni-
czychczywina.WniektórychregionachDaniimożnasobienp.samodzielnie
wykopaćziemniakizpolagospodarzaizostawićprzyudostępnionychnarzę-
dziachpieniądzezauzbieranytowar.
Wydajesięjednak,żewymienionewyżejformyrozwojudziałalnościryn-
kowejinspirowanejrozwojemruchuprosumenckiegotypuIIIsąuzależnionenie
14Szerzejnatentematpatrznp.B.Stępień,Wpływcharakteruinstytucjinieformalnychnainno-
wacyjnośćikonkurencyjnośćpodmiotówigospodarki[w:]Znaczenieinnowacjidlakonkuren-
cyjnościmiędzynarodowejgospodarki,red.T.Rynarzewski,E.Mińska-Struzik,ZeszytyNa-
ukoweUniwersytetuEkonomicznegowPoznaniunr246,Poznań2012,s.140-151.
