Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jakbymówiła:„Cojemusiędzieje,zwariował!”Potem,obracającsię
domnie,rzekłaprzymilnie:
—Niewiedziałam,żebyłampodobnadorubinuwpłomieniach
albodokwiatuwekrwi,aleprzypominamsobiewistocie,żemiałam
czerwonąsuknię;noszonowtedytakiczerwonyatłas.Tak,ostatecznie
młodapannamożetonosić,alemówiłmipan,żetamłodaosobanie
bywanabalach.Tojestsuknianawielkiwieczór,tegoniemożnakłaść
nawizyty.
Nadzwyczajnejest,żepanideGuermantesprzypominałasobie
zowegowieczora(ostatecznietoniebyłotakdawno)jedynieswoją
toaletę,azapomniałapewnejrzeczy,która,jaksięokaże,powinna
jednakbyłależećjejnasercu.Zdajesię,żeuludziczynu(aludzie
światowitosąludzieczynu-drobniutcy,mikroskopijni,aleostatecznie
ludzieczynu)myśl,przemęczonaoczekiwaniemtego,cosięzdarzy
zagodzinę,bardzomałorzeczyprzekazujepamięci.Często
naprzykładpandeNorpois(niedlatego,abyrzucićpiaskiemwoczy
inieokazać,żesiępomylił),kiedymuktośprzypomniałjegozawodne
prognostykisojuszuzNiemcami,którysięwcalenieskleił,
odpowiadał:„Musiałsiępanpomylić,wcalesobietegonie
przypominam,toniepodobnedomnie,bowtegorodzajurozmowach
jestemzawszebardzolakoniczny;niebyłbymnigdyprzepowiadał
sukcesujednegozowychcoupsd’éclat,któresączęstotylkocoups
detête,akończąsięzwyklenacoupsdeforce.Niezaprzeczonym
faktemjest,żewodległejprzyszłościzbliżeniefrancusko-niemieckie
mogłobysięziścićibyłobybardzokorzystnedlaobukrajów,przy
czymFrancja,jaksądzę,niezrobiłabyzłegointeresu;alenigdyotym
niemówiłem,boowocniejestdojrzały.Jeżelipanchcewiedziećmoje
zdanie,sądzę,iżzapraszającnaszychdawnychwrogównagody
weselne,narazilibyśmysięnaszachimatiłatwomoglibyśmyoberwać
guza”.
Mówiącto,pandeNorpoisniekłamał;poprostuzapomniał.
Zapominasięzresztąszybkotego,czegonieprzemyślałosięgłęboko,
tego,conampodyktowałprzykład,atmosferaotaczających
namiętności.Namiętnościsięzmieniają,awrazznimiprzeobrażasię
naszewspomnienie.Bardziejjeszczeoddyplomatówpolitycynie
pamiętająwłasnegopunktuwidzeniawdanejchwili;wyparciesię
samychsiebiewynikaunichczęstonietyleznadmiaruambicji,ile
zbrakupamięci.Cosiętyczyświatowców,ciwogólemałocosobie
przypominają.
