Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Kulturaastosunkimiędzynarodowe
kulturępopularną,próbujestworzyćdominującąwizjęświataNiewy-
konujęjednakżedrugiegokroku-czyliniebadam,jakajestreakcjana
tedziałaniatwórcówdziełafilmowegoiichodbiorów.Tegotypuwątki,
cosamprzyznaję,będąwniniejszejpracyledwozaznaczone.Jestto
jednocześniewyzwaniedoprowadzeniadalszychbadańwtejkwestii.
Stosunkimiędzynarodoweastudiakulturowe
NiemieckifilozofJohannHerderwprzedmowiedoMyśliofilozofii
dziejówzwróciłuwagęnawieloznacznośćterminukultura,uznając,że
Dniemanicbardziejnieokreślonego”niżwłaśnietosłowo(Herder
2000).TimEdensorstwierdzazkolei,żedyskusjęokulturzekompli-
kujebrakteoretycznejzgodycodojejwspólnejdefinicji,atosprawia,
żepozostajeonapojęciemrozmytym.Dalejzaśstwierdza:Dkulturanie
jestbowiemtrwała,alenegocjowana,jestprzedmiotemdialoguikre-
atywności,awpływnaniąwywierająkonteksty,wktórychjesttwo-
rzonaiwykorzystywana.Poczucietożsamościnarodowejniejestzatem
ostateczne,leczmacharakterdynamicznyidialogowy;znajdujesię
wkonstelacjachwielkiejmatrycykulturowejobrazów,idei,przestrze-
ni,rzeczy,dyskursówipraktyk”(Edensor2004:52-53).Przycałej
nieokreślonościtegoterminurozsądnebyłobywięcchybauznać,żena
kulturęskładająsięwszystkieteelementy,któremyzakulturęuwa-
żamy.Najlepiejpostrzegaćjąjakoruchomyelementznaczący,który
pozwalamówićoludzkiejaktywnościnaróżnesposoby.
Klasyczneteoriestosunkówmiędzynarodowych(liberalizmirea-
lizmorazichwariacje)niepoświęcająkulturzewieleuwagi,choćnie
oznaczato,żejącałkowicieignorowały.Możnawskazaćnakilkaprze-
jawówwłączaniaaspektówkulturowychdoanalizySM:
-uznajesiękulturowezróżnicowanieświata,przyczymrealiści
postrzegająświatkulturygłównieprzezpryzmatpaństw,wobrębie
którychfunkcjonująposzczególnekulturynarodowe,liberałowiezaś
dzieląświatnapaństwa,wktórychfunkcjonujeliberalnademokracja,
ite,wktórychpanująreżimyniedemokratyczne;
-obieteoriewierząwmożliwośćprzezwyciężaniatrudnościwy-
nikającychzistniejącychróżnickulturowychpoprzezodwoływaniesię
dopewnegominimumwspólnychwartości,któreniewątpliwieistnie-
jeijestuznawaneprzezzdecydowanąwiększośćkultur;
-obieteorietraktująpaństwo,jegointeresy,kulturę,moral-
nośćjakopierwotnewzględemsferymiędzynarodowej;najpierwza-
temmówimyomoralnościjednostek,potemgrup,następniepaństwa
inakońcu-omoralnościmiędzynarodowej(Ziętek,Olchowski
2006:421).
