Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Konfliktowyparadygmatkulturowy
31
religii,aleprzyużyciuzorganizowanejiskutecznejprzemocy.Wresz-
cietrzecietap-Dinterakcji”-przejściazfazynaporudostadiumin-
tensywnych,ciągłychiwielokierunkowychwzajemnychrelacji.Jestto
dowódsłabnięciapotęgiZachoduijegodominacjiwstosunkachmię-
dzynarodowych.Tazmiananiejestpowszechniedostrzegana,alejak
najbardziejrealna.Podajeonprzykładjęzykaangielskiego,uznawane-
gozalinguafrancawspółczesnegoświata.Huntingtonuważa,żebliższa
analizategozagadnieniapodważatenpowszechnyosąd.Wskazuje,że
w1958rokuangielskimposługiwałosię9,8%ludnościświata,w1992
rokuzaśjużtylko7,6%.Zjęzykówzachodnichwzrostodnotowały
tylkojęzykhiszpański(z5do6,1%)orazportugalski(z2,6do3%).
Dlategoteżcywilizacjazachodnia-wedługdiagnozyHuntingtona-
chcącutrzymaćswojewpływy,musizadbaćoswojąjedność,jeślinie
mazostaćpokonana.
Północnoamerykańskibadacz,analizująchistorięświata,dochodzi
downiosku,żewXVIIIwiekuwEuropierozpoczęłysięprocesymo-
dernizacyjne,którezapewniłytemukontynentowiprzewagęiekspan-
sjępolityczną.Podjętedziałaniazmierzałydopowstaniacywilizacji
uniwersalnej,którejniezachodnieregionyświatamiałysiępodporząd-
kowywać(Dwesternizować”),przyjmującideologięiinstytucjeZacho-
du.Jednakżeprocestennieprzebiegawtakprostysposób,jakbysię
zdawało.Krajeniezachodnieprzyjmująwobecmodernizacjiiwester-
nizacjijednąztrzechpostaw:Dodrzucenie”(podajeprzykładJaponii
iChinzpierwszegookresukolonialnego),Dherodianizmu”(akceptację
zarównomodernizmu,jakiwesternizacji;naprzykładkemaliściwTur-
cji,RosjaPiotraWielkiego,współczesnyMeksyk)lubDreformizmu”
(akceptacjamodernizacjiiodrzuceniewartościzachodnich).Zdaniem
Huntingtona,wśródniezachodnichelitnajbardziejpopularnajesttrze-
ciaopcja,którasprawiajednak,żeDświatstajesięzasadniczobardziej
nowoczesnyimniejzachodni”,osłabiająctymsamymsiłęZachodu
(Huntington2007a:115).
Postulujewięconodnowęnaszejcywilizacji,uznając,żetylkotak
możemyzapobiecjejupadkowi.Muszązostaćpowstrzymanezarówno
wewnętrzneprocesyrozkładu(naprzykładnarkomania,rozkładrodzi-
ny,upadeketosupracyitd.),jakirozszczepieniaiupadkupaństwaza
sprawąnajazduimigrantówzAmerykiŁacińskiejdoStanówZjedno-
czonychimuzułmanówdoEuropy.Innezabiegi,niezbędnedoutrzy-
maniazachodniejdominacji,związanesązposzerzaniemUniiEuro-
pejskiejiNATO,popieraniemwesternizacjiAmerykiŁacińskiej,
hamowaniemrozwojuarsenałówpaństwislamskichichińskich,uzna-
niemroliRosjijakoośrodkacywilizacjiprawosławnejiregionalnego
mocarstwa,utrzymaniemtechnicznejimilitarnejprzewaginadinnymi
cywilizacjami.
