Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mnąszarpałyzazwyczaj,skoromujrzał,iżto,cojastawiałemtysiąc
tysięcyrazypowyżejsiebie,comuważałzanajwyższewświecie,
znajdujesiędlapanadeNorpoisnanajniższymszczebludrabinyjego
podziwu)—niepodzielamtegozapatrywania.Bergottejesttym,
conazywamwirtuozemnaflecie;trzebazresztąprzyznać,żegra
przyjemnie,mimoiżzdużądawkąmaniery,afektacji.Ale,ostatecznie,
tojesttylkotyle,itojestniedużo.Wjegodziełachpozbawionych
muskułównigdynieznajdziesiętego,comożnabynazwaćkośćcem.
Żadnejakcji—albobardzomało—alezwłaszczażadnegociężaru
gatunkowego.Jegoksiążkigrzesząupodstawlubraczejniemają
żadnejpodstawy.Wepocetakiejjaknasza,gdyrosnącazłożoność
życialedwiezostawiaczasnaczytanie,gdymapaEuropydoznała
głębokichprzeobrażeńijestwprzededniugłębszychmożejeszcze,gdy
tylenowychigroźnychzagadnieńnastręczasięzewszystkichstron,
przyznapan,żemamyprawożądaćodpisarza,abybyłczymświęcej
niżpięknoduchem,dającymnamzapomniećwczczychibizantyńskich
dyskusjachnadwaloramiczystejformy,żenasmożezdnianadzień
zalaćpodwójnafalabarbarzyńcówzzewnątrziodwewnątrz.Wiem,
żetoznaczybluźnićprzeciwPrzenajświętszejDoktrynietego,
cocipanowienazywająSztukądlaSztuki;alewnaszejepoce
sązadaniapilniejszeniżharmonijneskładaniesłów.PanBergotterobi
todośćzgrabnie,nieprzeczę;alewsumiejesttobardzomdłe,bardzo
wątłe,bardzoniemęskie.Rozumiemterazlepiej—wzwiązku
zpańskimprzesadnympodziwemdlapanaBergotte—tychparę
stroniczek,któreśmipanpokazałprzedchwilą.Byłobyzresztą
niewłaściwezmojejstronyniepuścićichwniepamięć,skoromipan
samzcałąprostotąpowiedział,żetosądziecinnepróby(powiedziałem
takwistocie,aleniemyślainnemtegoanitrochę).Wszelkigrzech
winienbyćodpuszczony,zwłaszczagrzechmłodości.Ostatecznie,nie
panjedenmaszpodobnerzeczynasumieniuiniejesteśpanjedyny,
którysięwpewnychlatachuważałzapoetę.Alewtym,comipan
pokazał,widaćzływpływBergotte'a.Oczywiścieniezdziwiępana,
kiedypowiem,żeniemawpańskiejpróbieżadnejzjegozalet,skoro
ondoszedłdomistrzostwawsztuce(zupełniepowierzchownejzresztą)
pewnegostylu,któregopan,wswoimwieku,niemożeszposiadać
nawetpierwszychelementów.Aletojużtasamawada,tamaniera
wszeregowaniusłówbardzodźwięcznych,zbardzoniewielkątroską
oichsens.Toznaczydbaćoklatkębardziejniżoptaszka.Nawet
wksiążkachBergotte'awszystkietechińszczyznyformy,wszystkie
tesubtelnościspróchniałegomandarynawydająmisiębardzoczcze.
