Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AndrzejPankowicz
Prehistoriaziemrumuńskich
NajstarsześladypobytupraczłowiekawystępująwdolinieDniestruiwschodniej
MołdawiioraznapograniczuNizinyMultańskiejiOltenii,poobubrzegachrzeki
Oltu,wrejonieBugiulestiiwdolinierzekiDirjov.Zanajstarszedotądodnalezione
świadectwoobecnościistotludzkichnatymterenieuważasięznalezionewjaskini
BorduMare(Ohaba-Ponor)kościpalcowe.Datacjategoodkryciajestróżna.Współ-
cześniewiększośćantropologówiarcheologówrumuńskichskłonnajestwskazywać
naśrodkowypaleolit4.Osadnictwotodośćwyraźniewskazujenaistnieniewokresie
550–475tysięcylatp.n.e.sprzyjającychwarunkówklimatycznych,ocechachciepłego
klimatuśródziemnomorskiego.WdolinieDirjovwydobytokościsłoni,nosorożców,
wielbłądówidzikichkoni.Ludnośćzamieszkującawówczasteterenynależałado
kulturyAbbevilleiwspółczesnejjejkulturyClacton.Śladypobytuludówmłodszych
kultur,takichjakSaint-AcheuliLevallois,odnajdujemywokolicachdzisiejszych
miastCraiova,Giurgiu,Bucuresti,adalejnapółnocwrejonieJass(Iasi).Datacjatych
stanowiskjestjednakniepewna,mieścisiębowiemwogromnymprzedzialeczasu
–między435a100tysięcylatp.n.e.WjaskiniCiurulMare,położonejwmasywie
górskimPădureaCraiului,odkrytoodbiciestopymężczyzny,kobietyidzieckana-
leżącedoczłowiekazCro-Magnonlubneandertalczyka.NastropiejaskiniCuciulat
zachowałosięmalowidłowielemówiąceoźródłachpozyskiwaniapożywienia.Obok
mamutówizwierzynypłowejpolowanonadzikiekonie,amyślistwobyłogłównym
źródłempozyskiwaniawysokokalorycznejżywności5.Wodniesieniudotegoosad-
nictwatrudnodoszukiwaćsięzwiązkówgenetycznychpomiędzykulturamipaleoli-
tycznymi,wątpliwyjestrównieżjejwpływnamłodszeformacjeosadnicze6.Podsta-
wąbytutychwspólnotbyłozbieractwo,amiejscemschronienianaturalnejaskinie,
grotyipieczary.Wpołowietegookresunastępujewyraźnyprzełom.Człowieknean-
dertalskikorzystaztajemniczejsiłyognia,zbieractwoustępujemiejscamyślistwu,
którezapewniałozmianęsposobuodżywianiaipozwalałonawykonywanieodzieży
zeskórupolowanychzwierząt.Neandertalczykdominujenatymobszarzeprzezcały
okresśredniegopaleolitu.Licznestanowiskaznajdujemyztegookresuwpieczarach
Oltenii,Transylwanii,DobrudżyorazwdoliniePrutu.PomiędzyrzekamiOltiArges
znalezionoblisko1000narzędzikrzemiennych,będącychświadectwemznacznejgę-
stościzaludnieniaobszaruzasiedlonegoprzezludokreślanymianemkulturyPebble.
Inneznaleziska,takiejaknarzędziazCăpusuMicniedalekoClujczyzTălmaciu
wpobliżuSibiu,niemająpewnejdatacji.WyjątekstanowistanowiskoBazinulCiu-
culuinaterenieSândomic(Harghita),któregostratygrafianiebudziwątpliwości7.
Wtymczasieklimatuległwyraźnemuochłodzeniu.Zmieniasięfaunamyśliwska.Na
stanowiskacharcheologicznychodnajdujemyszczątkikopalnemamutów,nosoroż-
4M.Rotea,Prehistory,[w:]I.-A.Pop,I.Bolovan(red.),HistoryofRomaniaCompendium,Cluj-
-Napoca2006,s.9.
5Ibidem,s.9.
6J.Demel,HistoriaRumunii,wyd.II,popr.iuzup.,Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź
1986,s.25.
7M.Rotea,op.cit.,s.10.
