Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IzabelaWiniarska-Górska
InstytutJęzykaPolskiego
UniwersytetWarszawski
Wulgata
–zdziejówterminuipojęcia
Wstęp
Celemartykułujestdiachronicznaanalizaterminuipojęcia4wulgaty’wdaw-
nymjęzykureligijnym.Jegodynamicznacharakterystykawymagawzięciapod
uwagęwpływunajegosemantykęzmianwynikającychzprzemiankulturowych,
związanychzadaptacjąprzeztradycjęjudeochrześcijańskąelementówgreckiej
kulturygramatycznej.Specjalizacjaznaczenia,obejmującatreśćizakreswyraże-
nia,dokonałasiępoprzeniesieniuterminuwulgatadoopisutypówedycjiświętych
ksiągreligijnych.Wwypadkuomawianegopojęciatoonewłaśniedecydowały
ojegoterminologizacji.Współczesnyuzuswzakresieużyciaanalizowanego
wyrażeniazostałdobrzeoddanywUniwersalnymsłownikujęzykapolskiegopod
red.StanisławaDubisza1,wktórymznajdujemynastępująceobjaśnienie:n‹łac.
Vulgata(odvulgatus4rozpowszechniony’)›rel.«łacińskiprzekładPismaŚwięte-
gozhebrajskiegoigreki,dokonanyprzezśw.HieronimawIVw.,uznanyprzez
Kościółrzymskokatolickizatekstoficjalnyiliturgiczny»”.Wdyskursiehuma-
nistycznymspotykasięniekiedyużyciazwiązanezkulturąfilologiczną,miano-
wicie:4tekstwwersjipowszechnieprzyjętej’.Wdługiejhistoriitegoterminutę
treśćodnoszonodotakróżnychdenotatów,żewyraztenmógłbyćokreśleniem
4tekstuwwersjipopularnej’2,4tekstuwjęzykuwernakularnym’(jakoprzykład
1
Wartykulekorzystamzwersjielektronicznej:Uniwersalnysłownikjęzykapolskiego,wersja1:0,
WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2004(dalej:USJP).
2
Początkowotermintenzwiązanybyłzkulturągramatycznąantyku.Terminkoinēekdosis-będący
jegogreckimodpowiednikiem-wedługfilologówokreślałtypyprzekazówtekstówHomeryc-
kich,któreocenialiprzezpryzmatrodzajuscholiów,zwyczajowoustaliliteżswoistąhierarchię
