Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
amerykańskich.Nowłaśnie-gdzie?Namarginesie,naperyferiach,na
kresach,tam,gdzieptakizawracają…JesteśmyDczarnymi”Europy.Sta-
tystami,bezwpływunarozwójdziejów.Nomożezawyjątkiemnielicz-
nychmomentówwhistorii,jaknp.podczasbitwypodGrunwaldem.
Aleczytegochcemyczynie,wówczasnaprzeciwsiebiestanęłorycer-
stwozachodnieiwschodnie,amy-jakkolwiekbyśmysięniestarali
obalićtejtezy-reprezentowaliśmywtejkonfrontacjiWschód.Jesteśmy
biali-tojestjedynywyznaczniknaszejDzachodniości”.Kolorskórynas
zdradza,araczejnobilituje.Nicpozatym.MichałBuchowskipiszena
przykład,analizująckondycjępolskiejantropologii,żeZachódwykazu-
jedalekoidącąignorancję,stosujesegregacjęintelektualnąimyślenie
kolonialnewdocenieniupracpolskichbadaczywtymzakresie.DRzuca
sięwoczy,iżzachodniatwórczośćantropologicznanieodwołujesię
dolokalnychopracowańetnograficznych,niemówiącjużotubylczych
teoriachdotyczącychtychzagadnień”(Buchowski2008a:161-187).
Cooznaczaproponowanaprzezemniewtejpracyzmianaperspek-
tywy?Przyznajmysięwreszcieprzedinnymiisobąsamym,żejesteśmy
narodempokolonialnym.Naszeziemieinaszeumysłyzostałyskolo-
nizowaneimusimysięztegostanuotrząsnąć.Niejesttowezwanie
dokapitulacji-jesttopropozycjapodjęciarównoprawnegodialogu
zkolonizatorami.PrzestańmybyćMickiewiczowskimDChrystusem
Narodów”lubSłowackimDWinkelriedemNarodów”.DInny”zAmeryki
ŁacińskiejjesttylkotrochębardziejDinny”niżDinny”zTwardegoJądra
Zachodu.UrodzonywMorąguJohannGottfriedvonHerdermiałsła-
bośćdoPolakówiSłowian,uważając,żestałasięim(nam)wielka
krzywda.WlosachSłowiańszczyznydostrzegałpodobieństwodokul-
turprekolumbijskich.SkolonizowanoSłowianpodobniejaktouczy-
nionozludiamiindiańskimi:DsłowiańskieniedobitkiwNiemczech
każąnammyślećotym,coHiszpanieuczynilizPeruwiańczykami”
(Herder1987:489).Idźmywięczagłosemniemieckiegofilozofa,bądź-
myDpomiędzy”pierwszymitrzecimświatem.Mamydotegoprawo.
Łączmy,aniedzielmy.Tojestperspektywabadawcza,którąproponuję
przyjąć.
Zresztąniejestemwtymosamotniony.EwaThompsonuważa,że
PolacyzbytłatwointernalizująobrazstworzonyprzezDhegemona
zastępczego”,któregofunkcje-zpowodumałejatrakcyjnościkultu-
rowejobszarubyłegoZwiązkuRadzieckiego-pełniąkrajeEuropy
ZachodniejiStanyZjednoczoneorazgodząsięzeskonstruowanąna
ZachodzieDPolskąwyobrażoną”(Thompson2000;2005:11).
ZkoleiJanKieniewiczzastanawiasięnadtymczywPolscepod
zaboremrosyjskimmieliśmydoczynieniazjakąśformąkolonializmu?
Wielewskazujenato,żetak.Żebyzacytowaćpolskiegobadacza:
DParadokspoleganatym,żeprocesymodernizacyjneprowadziłydo
