Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
27
łaniaiteoriimoralnej.Filozofzestawiazsobądwazagad-
nienia:etykęimoralność.Tępierwsząwywodzizarysto-
telejskiejtradycjidążeniadożyciadobrego,mawięcona
charakterteleologiczny.DrugąwiążeztradycjąKantowską,
opartąnaobowiązkuinormie,mawięconacharakterdeon-
tologiczny.Ricoeurusiłujerozwikłaćdylematy,jakieniosą
zsobątezjawiska,traktowanezwyklerozłączniejakodwa
różneinieprzystającedosiebieporządki-praktykżycio-
wych,tego,cojest(wetyce),itego,cobyćpowinno(wmo-
ralności).Filozofukazujesłabośćtakiegoopozycyjnegoro-
zumieniaetykiimoralności.Etykajakodążeniedodobrego
życiastaćsięmożezaledwienieskoordynowanymposzuki-
waniemspełnienianiejasnychczęstomarzeńczyideałów.
Zkoleimoralnośćoznaczanajczęściejkurczowetrzymanie
sięzasad,spozaktórychniewidaćżycia;zasad,którenie
sązdolneotworzyćsięnaindywidualne,historyczne,psy-
chologiczne,społeczneczyegzystencjalneuwarunkowania
sytuacjiżyciowych.DlategoRicoeurpostuluje,bydążenie
dożyciadobregoprzechodziłowrozumieniemoralnychzo-
bowiązań,zaśmoralnypunktwidzeniazdolnybyłobejmo-
waćwspomnianeuwarunkowaniapraktykiżyciowej.Osta-
tecznieprzyznajeRicoeurracjęniedanejzgórynormieczy
prawu,leczphronesis,racjonalnościhermeneutycznej,która
zakotwiczonajestwżyciowymdoświadczeniuorazintuicji.
Wiążączsobąściślepojęciaphronesisiphronimos(awięc
podmiotufronetycznego),filozofzauważa:
(...)wnieustannymwysiłkuinterpretacjidziałaniaisiebiesame-
gotrwaposzukiwaniezgodnościmiędzytym,cosięnamwydaje
najlepszedlacałokształtunaszegożycia,apreferencyjnymiwy-
borami(postanowieniami),którerządząnaszymipraktykami.
Istniejekilkasposobów,bywprowadzićnatym(...)etapieher-
meneutycznypunktwidzenia.Przedewszystkimmiędzynaszym
dążeniemdoΠżyciadobrego”anaszymikonkretnymiwyborami
rysujesięrodzajhermeneutycznegokoławskutekwahadłowej
grymiędzypojęciemΠżyciadobrego”anajbardziejznaczącymi
postanowieniaminaszejegzystencji(kariera,miłość,zajęciacza-
suwolnegoetc.).Rzeczsięmatakjakztekstem,wktórymcałość
