Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OBRAZKULTURYPOLSKIEJWEWŁOSKIM…
ciedlawielkośćczasówjagiellońskichlCzęściowojestonzbieżny(boczęsto
odniegopochodny)zwizerunkiemkształtowanymwpolskichźródłach
publicystycznychipropagandowych,zawyjątkiemtypowychdlanichsza-
blonówsłużącychcelebrowaniutejwielkości90l
Pierwszacechastaładotyczyświadomościspecyfikipolskiego
systemupolitycznegolŚladyzainteresowaniaodnajdziemyjużwlatach
sześćdziesiątych-bywspomniećnnieliczne,powierzchowneiniedo-
kładnewzmiankinatematformysprawowaniawładzy”91wPolsce,
wplecioneprzezFrancescaSansovinawdrugiewydaniejegotraktatu
DelgovernoeamministrazionedidiversiRegnieRepubbliche(1566;nie
znalazłysięonewpierwszymwydaniudatowanymnarok1561)-ale
dopierowlatachsiedemdziesiątychiosiemdziesiątych,czyliwokresie
potrójnegobezkrólewia,WłosizaczynająpatrzećnapaństwonadWisłą
ijegoustrójpolitycznyzewzmożonąuwagąlKulminacjątegozaintereso-
waniajestszczegółowyiprecyzyjnyopiszawartywRelazioniuniversali
(1591-1596)GiovanniegoBotera92lAutornieszczędzikrytycznychuwag
podadresemustrojupaństwa,którywautoportretachdostarczonych
przezPolakówiwujęciuGwagninauchodziłzaniemalżedoskonały:
IlgovernoèquasidiRepubblica:perchéinobili,c)hannograndissimaau-
toritànelledieteeneiconsigli,eleggonoilreeglidannoquellapodestàche
lorpiace,ondeavvienechelecostituzioniebandiRegiis)osservanopocoe
(comeessidicono)nonduranopiùditred.93
90Ibidem,sl376l
91AlCronia,oplcitl,sl129l
92NatematBoteraiPolskizoblMlLlDoglio,Principe,nazione,regninelle
«RelazioniUniversali»delBotero.IlmodellodellaPolonia,w:Culturaenazionein
ItaliaePoloniadalRinascimentoall)Illuminismo,sl299-316;AlTamborra,LaPo-
loniadiG.B.BoteroelesuggestionidiK.Warszewicki,w:CulturaenazioneinItalia
ePoloniadalRinascimentoall)Illuminismo,sl317-329lZobltakżeJlŚlaski,Cesare
Baroniowprzekładachpolskich,w:Nurtreligijnywliteraturzepolskiegośredniowie-
czairenesansu,redlSlNieznanowski,JlPelc,TNKUL:Lublin1994,sl365-393l
93Przekładpolski:nUstrójjestprawierepublikański:ponieważszlachta
wielkąmawładzęwsejmieiwsejmikach,wybierająkrólaiwładzęmudająwedle
własnegouznania,coprowadzidotego,żekrólewskieustawyinakazyrzadko
przestrzeganei(wedletego,comówią)nietrwajądłużejniżtrzydni”
lGlBotero,
Relationiuniversali[ł]diviseinquattroparti.Novamentereviste,corrette,etam-
pliatedall)istessoauttore,CompagniaBresciana:Brescia[1599],czlI,sl212l
~47~