Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ifilozofiinaukiwyznaczajątakienazwiskajakH.Poincaré,P.Duhem,E.LeRoy,
G.Bachelard,A.Koyré,G.CanguilhemczyM.Foucault4.Dziękitemuostatniemu,
jakwiadomo,epistemologiagenetycznaczyarcheologiawiedzywejdziepóźniej
wskomplikowanezwiązkiznadciągającąfaląstrukturalizmuipostmodernizmu.
PrawdziwystartwspółczesnościwfilozofiifrancuskiejnastępujepoWielkiej
Wojniewrazzgwałtownąrecepcjąniemieckiejfenomenologiiiniemieckiego
historyzmuwlatachdwudziestychitrzydziestych.Oczywiścierównieżwewcze-
śniejszychokresachrozwojufilozofiifrancuskiejodnotowaćmożnawzmożoną
recepcjęobcychnurtówfilozoficznych.Takbyłonp.zbrytyjskimempiryzmem
(Locke,Hume),którygłębokozainspirowałfilozofówfrancuskiegooświecenia,
takbyłorównieżzfilozofiąKanta,apotemHegla,którzybardziejpowierzchow-
nieiwybiórczoniżwtympierwszymprzypadku,alejednakwjakimśstopniu
oddziaływalinafrancuskąfilozofięwwiekuXIX.Jednaknaprawdęzasadniczy
zwrotdokonujesięwfilozofiifrancuskiejpodwpływemowejrecepcjiwpierwszej
połowieXXwieku.Jegoprzyczynymiałypoczęści–jaktoczęstobywa–charak-
terzewnętrznywobecproblematykifilozoficznejiprzypadkowy.Otowwyniku
IwojnyświatowejAlzacjaiLotaryngiaprzypadająFrancji;wtamtejszychuniwer-
sytetachwykładająfilozofowie,którzydotądobracalisięwkręgufilozofiinie-
mieckiej,m.in.zdobywającejcorazwiększewpływyfenomenologii.Otowwyniku
rewolucjibolszewickiejwRosjiprzezEuropępłyniefalarosyjskichemigrantów
–wśródnichspotkaćmożnateżadeptówfilozofii;zmierzajączęstodoFrancji,
podrodzejednakzatrzymująsięnadłużejczytonaseminariumHusserla,czy
nawykładachJaspersa.Ichwłaśniepublikacjomiwykładomjużpoosiedleniu
sięweFrancji,równieżwyjazdomstypendialnymdoNiemieckilkuwybitnych
późniejfrancuskichfilozofów,atakżewizytomzwykładamiweFrancjiSchelera
iHusserla,zawdzięczafilozofiafrancuskawspomnianywyżejzwrot.Wlatach
trzydziestychXXwiekupojawiasięweFrancjiwprostfalapublikacjifenomeno-
logicznychiprzekładówzHusserlaiHeideggera.PrymtuwiedzieJeanHering
zeStrasbourgaiEmmanuelLevinas,emigrantzLitwy,którynaraziejeszczenie
występujezwłasną,oryginalnąpropozycjąfilozoficzną
5
.Oboktegonurtuwartoteż
odnotowaćnarastająceodlattrzydziestychoddziaływaniefilozofiiF.Nietzschego,
inspirującejtransgresyjno-perwersyjną,mistycyzująco-gnostycznątwórczość
GeorgesaBataille,aiPierre,aKlossowskiego,rozwijającąsięjużpodrugiejwojnie
światowejwpoststrukturalistyczną,zmasowanąrecepcjęmyśliniemieckiegofilo-
zofa
6
orazzainteresowanietwórczościąS.Kierkegaarda,zainicjowanepracąJeana
4
5
6
Por.DamianLeszczyński,KrzysztofSzlachcic,Wprowadzeniedofrancuskiejfilozofiinauki.OdCom-
te;adoFoucaulta,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław2003.
Dokładniejsząhistoriętejrecepcjiprzedstawiłemjużgdzieindziej;por.J.Migasiński,Fenome-
nologiafrancuskajakoproblem.Topografia„herezji”,w:Fenomenologiafrancuska.Rozpoznania-
-interpretacje-rozwinięcia;wybórtekstówpodred.J.MigasińskiegoiI.Lorenc,Wyd.IFiSPAN,
Warszawa2006,s.7–29.
Por.PawełPieniążek,Suwerennośćinowoczesność.Zdziejówpoststrukturalistycznejrecepcjimyśli
Nietzschego,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź2006,s.5–193.
16
