Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iówzdawnychtowarzyszystałsięgłośnylubsławny,podczasgdy
on…Wsamymtytulejegoutworuczuć,żeten„straconyczas”musiał
mubyćbolesny.
Ajednaktrudnooczasmniejstracony,bardziejwypełniony,
wydajniejszy!Świadomieczynie,Proustprzygotowywałwnimswoje
dzieło.Instynktownieobrałteren,naktórym„komedialudzka”,mająca
byćprzedmiotemjegoksiążki,najdostępniejszabyłaobserwacji.
Zaciekawiony,rozbawiony,mającydaregzotyzowaniapowszedniości,
Proustobserwowałniestrudzenie;zestawiałfakty,obyczaje,anegdoty,
chwytałnagorącymuczynkustosunkiludzimiędzysobą,doraźnie
opatrywałjeswoistymfilozoficznymkomentarzemimagazynował
wszystkowswojejzdumiewającejpamięci.Dokumentowałsię
nawszelkiesposoby.Bopochłoniętypraktycznąobserwacją„wyżyn
społecznych”,Proustprowadzirównocześnieswojąankietęnainnym
planie;ulubionąjegopasjąbyłyrozmowyzesłużbą,zgarsonami
modnychrestauracji.Podszewkabogategowierzchu.
Okołoroku1905,pośmierciukochanejmatki,Proustcoraz
bardziejzacząłsięodsuwaćodświata.Porozbiciusiędomu
rodzinnego—ojcastraciłjużkilkalatprzedtem—przeniósłsię
naboulevardHaussmann,wynająłdużemieszkanie,stłoczyłwszystkie
meblerazem,samzaśosiadłwjednympokoju,którykazałwysłać
korkiemdlauzyskaniaciszy,alenigdyniezdobyłsięnato,abydać
obićkorektapetą.Meblepokrywałysiękurzem,łóżkoipodłoga
papierami,gdyProust,corazbardziejoderwanyodwszystkiego,conie
byłojegodziełem,zacząłgorączkowopisać.Odtądjeżelisiępojawiał
wświecie,toprzeważniepoto,abysprawdzićjakiśszczegółswego
utworu,zdobyćpotrzebnąinformację.Chorobajegorobiłapostępy,
śpieszyłsię.Zawszedygocącyodzimna,wciężkimfutrze,zarośnięty,
dawnycherubinzjawiałsięczasemjakupiórnajakimś
arystokratycznymbalu,któregouczestnicyniewiedzieli,żemoże
pozująwtejchwilidonieśmiertelnegoobrazu.Bliskimjegowiadomo
było,żepisze,aleniktniewiedziałco,niktnieinteresowałsiętym
zbytnio.Proustnałożyłsobietęrzadkąiwymagającądużegohartu
dyscyplinę,abynierozpocząćdruku,dopókinieukończycałości.Pisał
latsiedemczyosiem,zanimpołożyłkreskępodostatnimustępem
ostatniegotomu.Iwówczaszaczęłasięnowatrudność.Ktoodważysię
wydaćsześćtomówpanaProusta,nieznanego,igorzejniżnieznanego,
bozdyskredytowanegoswymiświatowymikoneksjami?Intelektualna
iodważnaNouvelleRevueFranęaisezwracamuskrypt(jaksiępóźniej
